1. Mashgulot utkazish joyi va jixozlanishi

5. Fanlararo va fan ichidagi bogliklik. 

Mashgulotni urganish uchun: 

√ anatomiya; √ gistologiya;  √ fiziologiya;  √ ximiya;  √ bioximiya; √ patofiziologiya;  √ patanatomiya;   

√ farmakologiya fanlaridan foydalanish kerak. 

Olingan bilimlar xayotda bemorlarni davolash uchun kul keladi. 

6. Darsning mazmuni. 

6.1. Nazariy kism. 

Glossariy:  

1.  Antiseptika  –  kasalning  xujayra  va  organlarida  joylashgan  va  rivojlanayotgan  infektsiya  bilan 

kurashning kompleks metodidir. 

2. Mexanik antiseptika- bu xirurgik metod bulib, yaralarning yot jisimlarini va o‘lgan to‘qimalarini olib 

tashlashga asoslangan. 

3.  Fizikaviy  antiseptika-  bog‘lov  materiallarining  fizikaviy  xossalariga  va  boshqa  fizikaviy  faktorlarga 

asoslangandir. 

4.  Kimyoviy  antiseptika-  fizik-kimyoviy  qonunlarni  qo‘llashga  asoslangan  bo‘lib,  bir  qancha  kimyoviy 

moddalarning jarohatga bakteritsid  va bakteriyastatik ta‘siri shu qonunlarga bo‘ysunadi. 

5. Biologik antiseptika – bu gurux bir necha turdagi biologik usullar bilan olingan antiseptik moddalarni 

o‘z ichiga olgan. 

6. Enzimoterapiya- yiringli jarayonlarni davolashda fermentlardan foydalanish. 

7. Antibiotiklar- zambrug‘lar xayot faoliyati natijasi olinadigan antibakterial vosita. 

8. Abstsess- to‘qima va a‘zolarning chegaralangan yiringli yallig‘lanishi 

9. In‘ektsiya- organizmga shprits orqali dori va boshqa suyukliklarni kirgizish. 

---

10.  Drenaj-  bo‘shliqqa  qo‘yiladigan  naycha  (kuritish).  Bo‘shliqni  yuvish  va  bo‘shliqdagi  koldiq 

suyuqlikni chiqarish maksadida quyiladigan naycha. 

11.  Aktiv  drenaj-  bo‘shliqdagi  suyuklikni,  drenaj  naychadagi  qarama  qarshi  bosim  ostida  quritish  yoki 

so‘rib olish. 

12. Passiv drenaj- bosimsiz (bevosita) quritish, bo‘shliqning eng pastki qismiga qo‘yilgan rezina naycha 

yoki rezina chiqargich. 

13. Torakotomiya-ko‘krak qafasini ochish. Ko‘krak qafasi ichki organlarida o‘tkaziladigan amaliyot.

 

 

Grafaning o‘quv elementlari. 

―Mexanik va fizik antiseptika‖ 

 

1 

Antiseptika (davolash, soьlomlashtirish, profilaktik) 

2 

Mexanik antiseptika 

3 

Fizik antiseptika 

4a 

Yaraga birlamchi ishlov berish YaBIB (PXO) 

4b 

Yaraning devorlarini, chetlarini, tubini kesib tashlash 

4v 

Qon oqishni to‘xtatish 

4g 

Yot jismlarni va qon laxtalarini olib tashlash 

5 

Yarani drenajlash yoki tikish 

6 

Yarani va bo‘liqlarni drenajlash 

7 

Nekrozlangan to‘qimalarni kesib tashlash 

8 

Yarani quritish 

9 

Yarani ulьtrabinafsha nurlantirish (UFO) 

10 

Ulьtratovush bilan nurlantirish 

11 

Passiv va aktiv drenajlash 

12 

Drenajlaydigan uskunalar (apparatlar) 

13 

Marlya va uning xususiyatlari 

14 

Vakuum 

15 

Rezinka tasmachalari 

16 

Rezinka yoki silikonlangan drenaj naychalar 

 

  Antiseptika  –  kasalning  xujayra  va  organlarida  joylashgan  va  rivojlanaetgan  infektsiya  bilan 

kurashning kompleks metodidir. Yaoni inson organizmi xaeti sharoitida infektsiya bilan kurash/. 

Antiseptikaning xozirda fizik, mexanik, biologik, kimyoviy va aralash turlari tafovut kilinadi.