1-ma’ruza. Taqsimlangan masalalar, tizimlar va algoritmlar. Reja

Taqsimlangan boshqarish tizimlari va ma’lumotlar bazasi

Taqsimlangan boshqarish tizimlari qatoriga uzoq xududlarga tarqagan apparat-dasturiy vositalardan tashkil topgan avtomatlashtirilgan tizimlar kiradi. Ko’pincha bunday tizimlar korporativ tizimlar deb nomlanadi. Ularning asosiy bazasi – korporativ tarmoqlardir.

Ilk taqsimlangan boshqarish tizimlari 1975 yilda HoneyWell va Yokogawa firmasi tomonidan taklif etilgan. Shu yilning o’zidayoq Bristol Babcock amerika kompaniyasi o’zining universal UCS 3000 kontrollerlarini ishlab chiqdi.Odatda Taqsimlangan boshqaruv tizimlariga Contronic va Schoppe va Faeserni misol qilishimiz mumkin.
Hozirgi kunda eng ko’p qo’llaniluvchi taqsimlangan boshqaruv tizimlari quyidagilar:

• 
  Taqsimlangan kompyuter tizimi;
  
• 
  Taqsimlangan boshqaruv tizimi;
  
• 
  Taqsimlangan fayl tizimi;
  
• 
  Taqsimlangan operatsion tizimlar;
  
• 
  Taqsimlangan hisoblashlar tizimi;
  
• 
  Versiyalarni nazorat qilish taqsimlangan tizimi;
  
• 
  Taqsimlangan ma’lumotlar bazasi;
  
• 
  Domen nomlari tizimi.
  

Taqsimlangan tizimlar quyidagi sohalarda qo’llaniladi.

• 
  Neft va kimyo;
  
• 
  Neftni qayta ishlash va qazib olish;
  
• 
  Shisha sanoati;
  
• 
  Oziq-ovqat sanoati;
  
• 
  Gaz va gazni qayta ishlash;
  
• 
  Metallurgiya;
  
• 
  Elektr energiya ta’minoti;
  
• 
  Sanoatning boshqa turlari.
  

Taqsimlangan tizimlarga qo’yiladigan talablar.

• 
  Xavfsizlik va buzilmaslik;
  
• 
  Yaratish va foydalanish jarayonining soddaligi;
  
• 
  Hududiy taqsimlangan arxitekturani qo’llay bilish;
  
• 
  Yagona ma’lumotlar bazasi;
  
• 
  Rivojlangan (zamonaviy) foydalanuvchi-mashina interfeysi.
  

Korporativ tarmoq bu murakkab kompyuter tizimi. Uni qatoriga bir necha ming qismlar kiradi:

• 
  har xil kompyuter vositalari (mobil aloqa vositalari, ishchi stansiyalar, shaxsiy kompyuterlar, serverlar);
  
• 
  tizimli va amaliy dasturiy ta’minot;
  
• 
  kommunikatsiya vositalari (tarmoqli adapterlar,konsenratorlar, kommutatorlar, marshrutizitorlar, kabel vositalari).
  

5.1-rasm. Korporativ tizimning asosiy qismlari.