|
9 .4-rasm. Turbodetanderdan foydalanib past haroratli ajratish usulda neftli yo’ldosh gazlarni tayyorlash qurilmasini texnologik sxemasi
Kondensatni tayyorlash qurilmasi.
Suyuqlik fazasi (suyuq uglevodorodlar Q qatlam suvi) PHAQ (past haroratli ajratish qurilmasi) ajratgichlardan C-1 va C-2 keyin issiqlik almashgich T-3 dan keyin ajratgich R-2 ga kirib keladi, u yerda suyuqlik fazasini gazdan ajralishi va suyuqlik fazasini gazkondensatga va qatlam suvga ajralishi sodir bo’ladi[3].
Gazsizlantirilgan gazlar R-2 ajratgichdan mash’alaga yo’naltiriladi, kondensat R-1 ajratgichdan chiqqan kondensat bilan birgalikda –V-2 shamollatgichga, qatlam suvi esa –qatlam suvini D-1 gazsizlantirgichga yo’naltiriladi.
V-2 shamollatgichda gazsizlantirilgan gazlar mash’alaga yo’naltiriladi, kondensat esa eng oxirgi gazsizlantirish uchun-eng oxirgi trap qurilmasiga (KTU-1) beriladi. Eng oxirgi trap qurilmasida (KTU-1) kondensatni yakuniy gazsizlantirish sodir bo’ladi.
Oxirgi trap qurilmasidan KTU-1 gazli kondensat E-1 kondensatni yig’ish sig’imiga yo’naltiriladi, u erdan N-1 nasos yordamida kondensat uzatish bo’yicha neftni qo’yish estakadasiga haydaladi.
Qatlam suvi D-1 gazsizlantirgichdan keyin oqovaga tashlanadi, gazsizlantirilgan gaz-mash’alaga beriladi.
DEGni olovli regeneratsiya qurilmasi.
“NDEGQkondensat” aralashmasi PHAQsini C-3 va C-4 ajratgichlarni T-3 va T-4 issiqlik almashtirgichlaridan keyin R-1 ajratgichga kirib keladi, gazdan suyuqlikni ajralib chiqishi hamda DEGga to’yingan aralashmani zichligi bo’yicha va gaz kondensatni ajralishi sodir bo’ladi. R-1 ajratgichdan gazsizlangan gazlar mash’alaga, to’yingan DEG esa-V-1 shamollatgichga yo’naltiriladi.
To’yingan DEG V-1 shamollatgichdan OR-1 olovli regeneratorning bug’lantirish kolonnasini deflegmatoriga yo’naltiriladi, gazsizlantirilgan gazlar-mash’alaga beriladi.
Deflegmatorda bug’lantirish kolonnasida to’yingan DEG bug’ gazli aralashmaning kiruvchi oqimida qizdiriladi va OR-1 olovli regeneratorning buferli sig’imini buralma quvuri (zmeevik)da to’planadi. Bufer sig’imining buralma quvurida to’yingan DEG regeneratsiya eritmasining DEGini issiqligi hisobiga qizdiriladi va iste’mol sifatida bug’lantirish kolonnasining o’rta qismiga kirib keladi va “Rashiga” halqasidan nasadka bo’ylab oqadi hamda kirib kelayotgan qaynoq bug’ va gazni kontaktlaydi.
To’yingan DEG bug’lantirish kolonnasida bug’lantirgichga oqadi, u yerda qizdiruvchi quvurning devori bilan to’g’ri kontakt hosil qilish yo’li orqali qiziriladi va namlikni bug’lanishi hisobiga DEGni regeneratsiya jarayoni sodir bo’ladi.
Regeneratsiyalangan DEG olovli regenerator OR-1 ning bug’lantirgichidan oqib o’tuvchi kamera orqali bufer sig’imiga qo’yiladi va u yerda to’yingan DEGning sovutilgan eritmasida sovutiladi.
Regeneratsiyalangan DEG issiqlik almashgich T-4 quvurlar oralig’idagi fazoda oldindan sovutilib bufer sig’imi oralig’ida joylashgan E-2 sig’imga kirib keladi. E-2 oraliqda joylashgan sig’imdan regeneratsiyalangan DEG N-2 yordamida NPHAQsiga uzatiladi.
Yo’ldosh neftli gazlarni tseolitli tozalash
Yo’ldosh neft gazi neftni tayyorlash qurilmasidan (NTQ) gazni komprimirlash (qisib bosimini oshirish) tizimiga kirib keladi. Qisib bosimini oshirish tizimida gazni GQHAga kirishi oldidan to’g’ridan-to’g’ri ajratgichlarda gazning ajralishi, havoli sovutish jihozlarida sovushi va kondensatsiyalangan suyuqlikni bo’linishi sodir bo’ladi. Gaz 10,1 MPa gacha qisib bosimi oshiriladi va gazni tayyorlash uchun GKTQsiga yo’naltiriladi. GKTQ sidan quritilgan gaz tseolitli tozalash qurilmasiga kirib keladi. Gazni tozalash adsorbtsiya usulida vodorod sulfidni tanlangan usulda ajratib olishga asoslangan va ifloslantruvchi qattiq yutiluvchi zarrachalarni-adsorbentlar yordamida olib boriladi[4 ,5].
Sintetik tseolitlar-kristal tuzilmali qattiq yutuvchi katta g’ovakli hajmga ega bo’lgan adsorbentdir.
Adsorbentning markasini tanlash molekulaning ko’ndalang kesim yuzasi o’lchamlariga muvofiq zarralarni aralashmadan olib qolish asosida tanlanadi. Vodorod sulfid molekulalari samarali diametrga ega bo’lib, adsorbent g’ovakligini diametri bilan o’lchanadi, g’ovakliklarga kirib boradi va u yerda molekulyar oralig’idagi kuchni o’zaro ta’siri hisobiga ushlanib qoladi.
Har qanday teng sharoitlarda birinchi navbatda aralashmadan eng katta dipol momentiga ega bo’lgan molekulalar g’ovakliklarga adsorbtsiyalanadi va ushlanib qolinadi.
Shuning uchun birinchi navbatda molekulalar, keyin esa nordon komponentlar adsorbsiyalanadi. Adsorbent to’ldirilgan tik tsilindrli jihozlarda gazlar tozalanadi.
Adsorbentning g’ovakligi adsorbtsiyalangan molekulalar bilan to’lib borish darajasiga muvofiq uning yutuvchanlik xususiyati tushib boradi. Adsorbentning yutuvchanlik qobiliyatini tiklanishi uchun-davriy ravishda regeneratsiya jarayoni olib boriladi. Blok ikkita adsorberlardan tashkil topgan, ulardan biri adsorbtsiya jarayonida ikkinchisi–regeneratsiyada va sovutishda qatnashadi.
9.5-rasmda gazni tseolitli tozalash qurilmasining printsipial texnologik sxemasi keltirilgan. Tozalashga berilgan gaz C-1 ajratgichning kirish qismiga to’rli urilmali qurilma orqali jihozning yuqori qismiga kirib boradi. Ajratgichda tomchili suyuqlik gazning oqim yo’nalishini va tezligini o’zgartirish hisobiga ajraladi. Gazdan ajralgan suyuqlik ajratgichning pastki qismida yig’iladi va asta-sekinlik bilan quvur uzatma orqali drenaj sig’imiga tashlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
