1-ma’ruza: Organik kimyo predmeti

NH₂ O
6. α, ß, γ- aminokislotalarga temperaturaning ta`siri.
a) α – aminokislotalar qizdirilganda osonlnk bilan suv ajralib chiqadi va diketopiperazinlar xosil qiladi.
O
C H₂ – COOH NH₂ – CH₂ CH₂ – C – NH
+ t⁰ + 2H₂O
N H₂ HOOC NH – C –CH₂
O
Diketopiperazinlar siklik oson kristallanuvchi moddalar.
b) ß- aminokislotalar qizdirilganda to’yinmagan karbon kislotalar xosil bo’ladi va ammiak ajralib chiqadi.
_t⁰
C H₂ – CH₂ – COOH CH₂ = CH - COOH + NH₃
NH₂
v) γ - aminokislotalar bir molekula suv ajralib laktamlar siklik amidlarni xosil qiladi: O
C H₂ – CH₂ – CH₂ – COOH CH2 – CH2 – CH2 – C
+H₂O
NH₂ N_H


PEPTIDLAR VA OQSIL HAQIDA UMUMIY TUSHUNCHA

Peptidlar deb, oqsillar asosini tashkil etuvchi ikki yoki undan ortiq aminokislotalarni polikondensatlanish natijasida xosil bo’lgan moddalarga aytiladi.

Xar qanday peptidlar molekulalar uchun zanjirdan tashkil topib ikki uchga ega, birinchi uchi amino gruppa - NH₂ xisobiga azot bilan tugaydi, ikkinchi uchi esa karboksil gruppa - COOH xisobiga uglerod - C bilan tugaydi.
Pentidlarning nomi ularni tashkil etgan aminokislotalarni nomidan kelib chiqib aminogruppadan boshlangan aminokislotalarning nomlaridan "ni" qo’shimchasi o’rniga "il" qo’shimchasi qo’shib o’qilib xosil bo’lgan nomlarga oxirgi karboksil gruppa bilan nomlangan aminokislota nomiga qo’shib o’qish bilan xosil bo’ladi.
Masalan: