1-ma’ruza: Organik kimyo predmeti

R - CN - +  R – CH  R - C
\ \ H
Cl HOH OH



R - C - R + 2HOH  R – C - R  R - C - R
\ \
Cl Cl OH OH O

3.Asetilen gomologlarini Ng ⁺⁺ tuzlar ishtirokida gidratlanishidan ketonlar, atsetilenning o’zidan esa sirka aldegidi xosil bo’ladi. (Kucherov reaksiyasi)

Hg ⁺⁺ O
HC  CH + HOH  [CH₃ = CHOH] ]  CH₃ - C – H

Hg ⁺⁺

H C  CH + HOH  [R-C = CH₂ ]  CH₃ - C – CH₃

OH O


FIZIK XOSSALAR
Aldegid va ketonlarning quyi vakillari suvda yaxshi eriydi va o’ziga xos yoqimsiz xidga ega bo’ladi. Yuqori molekulali aldegidlar xushbo’y gul xidiga ega.
KIMYOVIY XOSSALARI
Aldegid va ketonlarning reaksiyaga kirishish qobiliyati kuchli bo’lib ular uchun birikish, o’rin olish, kondensatlanish va oksidlanish reaksiyalari xarakterlidir.
Birikish reaksiyalari.1.Aldegid va ketonlar Ni katalizatori ishtirokida vodorodni biriktirib olish mumkin.
Bunda aldegidlardan birlamchi, ketonlardan ikkilamchi spirtlar xosil bo’ladi:

R – C – H + H₂ R – CH₂OH

O
R – C – H + H₂ R – CH – R
 
O OH

Aldegid va ketonlar sianid kislotani biriktirib oksinitrilga aylantiradi.

R OH
R – C = O + HCN C
H CN
Oksi nitrildan oksikislota va a - aminokislotalar sintez qilish mumkin.