1-Маъруза: Кириш



Download 1,35 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/60
Sana21.02.2022
Hajmi1,35 Mb.
#28368
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   60
Bog'liq
metrologiya standartlashtirish va sifat nazorati.

Улчов деб, катгаликнинг аник; бир вуийматини хосил киладиган, 
сақлайдиган ўлчаш воситасига айтилади. Масалан, тарози тоши, электр 
қаршилиги, конденсатори ва шу кабиларни улчовларга мисол қилиб 
олишимиз мумкин. 
Улчовларнинг турлари ва хиллари кўп. Стандарт намуналар ва 
намунавий моддалар ҳам улчовлар туркумига киритилган. 
Стандарт намуна - модда ва материалларнинг хоссаларини ва 
хусусиятларини тавсифловчи катталикларни ҳосил қилиш учун хизмат 
қиладиган ўлчов саналади. Масалан, ғадир-будурликнинг намуналари, 
намликнинг стандарт намуналари. 
Намунавий модда эса, муайян тайѐрлаш шароитида ҳосил бўладиган 
ва аниқ хоссаларга эга бўлган модда саналади. Масалан, "тоза сув", "тоза 
металл" ва хоказолар.
Фан ва техниканинг энг юқори савиясида аниқлик билан ишланган 
намунавий улчовлар эталонлар деб аталади.
Эталонлар ишлатиладиган ва давлат эталонларига бўлинади.
Давлат эталонлари намунавий ўлчов ва асбобларни текширишда 
қўлланилади ҳамда Давлат стандарти идораларида сақланади. 
Ҳозирги вақтларда республикамизда Миллий эталон базасини яратиш, 
шакллантириш борасида кенг куламдаги ишлар олиб борилаѐтир (бу 
хаада кейинги мавзуларда фикр юритамиз) 
Ўлчаш асбоби деб ўлчаш маълумоти сигаалини кузатиш 
(кузатувчи) учун к,улай куринишда (шаклда) ишлаб чик,аришга 
мулжалланган ўлчаш воситасига айтилади. 
Маълумотни 
тавсиф 
этишита 
цараб 
ўлчаш 
воситалари 
қуйидагиларга булинади: 
1. Шкалали ўлчаш воситалари
2. Рақамли ўлчаш воситалари; 
3. Узиѐзар ўлчаш воситалари . 


5-расмда ўзиѐзар асбобнинг кинематик схемаси келтирилган. Бу каби 
асбоблар технологик жараѐнларни масофада туриб текшириш ва назорат 
қилиш учун кенг қўлланилади. 
5-расм. Ўзиѐзар асбоблар 
а) узлуксиз ѐзувли узиѐзар асбоб; б) нуқтали узиѐзар асбоб;1- рамка; 2- шкала 
курсаткичи; 3- ѐзиш мосламаси; 4, 6- йўналтирувчи роликлар; диаграмма лентаси; 
7-уровчи барабан; диаграмма рулончаси; 9 - лента юритмаси; 10 —ѐзув ручкаси; 
11- храповикли курилма; 12- мослама; 13- жараѐнни тавсифловчи график чизиги; 
14 - диаграмма лентаси; 15-храповик. 

Download 1,35 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   60




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish