1-ma’ruza. Kirish. Texnologiya va dizayn fanining maqsadi va vazifalari. Reja (2-soat)

O`zbekiston iqtisodiyot tarmoqlarida, sanoat va qurilishda moddiy ishlab chiqarish asoslari va uning tarkibi, o`zaro munosabati, bir-biriga bog`liqligi.

Moddiy ishlab chiqarish sohasiga moddiy boyliklarni ishlab chiqaradigan yoki istemolchilarga yetkazib beradigan hamma tarmoqlar kiradi. Sanoat, qishloq xo’jaligi va qurulishda jamiyat uchun zarur ishlab chiqarish vositalari (mashinalar, materiallar, inshoot va hokazolar) hamda istemol mollari (oziq-ovqat mahsulotlari, kiyimlar, poyabzal va hokazolar) yaratiladi. Yuk transporti, ishlab chiqarishga xizmat ko’rsatish boyicha aloqa, savdo umumiy ovqatlanish, moddiy-texnika ta’minoti tayyorlash va sotish ham moddiy ishlab chiqarish sohasiga kiradi, chunki bular mahsulotlarni yaratishga yordam beradi va ularni amaliy tadbiq qilinishini ta’minlaydi (2-rasm).

Rivojlantirish, qishloq xо‘jaligining sanoatlashtirishni tugallash, barcha qishloq xо‘jalik ekinlari hosildorligini va chorvachilik mahsuldorligini oshirishga erishish, qishloq xо‘jalik ishlab chiqarishining barqarorligini ta’minlashga mо‘ljallangan.

Yengil sanoatni va bevosita aholi ehtiyojlarini qondirish uchun ishlaydigan tarmoqlarni transport va aloqani jadal rivojlantirish lozim.

Kapital qurilishni sifat jihatdan yangi industrial va tashkiliy darajaga kо‘tarish rejalashtirilmoqdaki, bu siz iqtisodiyot tarmoqlarini texnik rekonstruksiyalash mumkin emas.

Davlatning stratetik yо‘lini amalga oshirishning dastlabki va juda mas’uliyatli bosqichidir.

Ana shu bosqichda iqtisodiyotni jiddiy о‘sishini ta’minlash kerak.

Mazkur mavzu yuzasidan quyidagi amaliy ishlarni bajarish maqsadga muvofiqdir:

1. 
   О‘quvchilar biladigan kasblarni va korxonalarda xizmat qiladigan muhandis-texnik xodimlar bajaradigan ishlarni: ijtimoiy, iqtisodiy, ma’naviy-ma’rifiy, madaniy, texniktexnologik, kasbiy-lavozimiy jihatlarini maxsus topshiriq holatida bajarishlari lozim (3-rasm).
   
2. 
   Tanlangan kasb yuzasidan korxonada, о‘quv-ishlab chiqarish sohalari, maktab ustaxonalarida, kasb-hunar kollejlar faoliyatlarida mavqei, mazmuni, bajaradigan ishlari, mavjud ixtirolari, moddiy va ma’naviy asoslarini bitiruv ish holatida ishlab chiqish.
   
3. 
   Korxonadagi ekskursiya vaqtida turli kasblardagi 3-4 toifali ishchi-mutaxassislar mehnatining mazmuni, malakasi va ma’lumot darajasi, bajarayotgan ishning turi, foydalanayotgan asbob-uskunalar, oladigan oyliklari, mehnatlarini qadrlaydigan mazmunini hamda boshqa ma’lumotlarini maxsus model yoki tizim holatiga keltirish zarur.