1-Ma’ruza: Aloqa yo‘llarining iqtisodiyot tarmoqlarini

3-rasm. O‘zbekiston Respublikasi aloqa yo‘llari xaritasi
Tranzit harakat yo‘nalishlari
O‘zbekiston Respublikasi Markaziy Osiyodagi rivojlanish ko‘rsatkichlari eng yuqori bo’lgan va Buyuk Ipak Yo‘lida joylashgan mamlakat hisoblanadi. Qadimda ham, xorijiy mamlakatlar savdo karvonlari yurtimiz orqali o‘tib, Osiyo va Evropa mamlakatlari bilan savdo-sotiq ishlarini amalga oshirgan. Bugungi kunda ham xorijiy yuk tashuvchi avtotransportlar Respublikamiz hududidan yuk olib o‘tib, dunyo bozorlariga chiqmoqda. Vazirlar Mahkamasining 1995 yil 11 yanvar 11-sonli qaroriga asosan quyidagi 13 ta yo‘nalishdagi avtomobil yo‘llari xorijiy avtotransport vositalarining tranzit yuklarini Respublika hududidan olib o‘tishini ta’minlaydi. Bu quyidagi yo‘nalishlardir:

• 
  "Turkmaniston chegarasi-Olot-G’isht ko‘prik-Qozog’iston chegarasi";
  
• 
  "Turkmaniston chegarasi-Olot-Bekobod-Tojikiston chegarasi";
  
• 
  "Afg’oniston chegarasi-Xayraton-Olot-Turkmaniston chegarasi";
  
• 
  "Afg’oniston chegarasi - Xayraton - G’isht ko‘prik - Qozog’iston chegarasi";
  
• 
  "Afg’oniston chegarasi-Xayraton-Bekobod-Tojikiston chegarasi";
  
• 
  "Qozog’iston chegarasi - G’isht ko‘prik-Bekobod-Tojikiston chegarasi";
  
• 
  "Afg’oniston chegarasi-Xayraton-Uzun-Tojikiston chegarasi";
  
• 
  "Qozog’iston chegarasi-G’isht ko‘prik-Uzun-Tojikiston chegarasi";
  
• 
  "Tojikiston chegarasi-Bekobod-Uzun-Tojikiston chegarasi";
  
• 
  "Tojikiston chegarasi - Andarxon posti (Farg’ona vil.) - Andijon - Qirgiziston chegarasi";
  
• 
  "Afg’oniston chegarasi - Xayraton - Samarqand - Tojikiston chegarasi";
  
• 
  "Turkmaniston chegarasi-Olot-Samarqand-Tojikiston chegarasi";
  
• 
  "Turkmaniston chegarasi - Nukus shahri - Buxoro shahri - Turkmaniston chegarasi".
  

Nazorat savollari:

1. 
   Aloqa yo‘llarining ijtimoiy ishlab chiqarish rivojlanishidagi ahamiyati haqida nima bilasiz?
   
2. 
   Aloqa yo‘llari nimalar bilan chambarchas bog’liq?
   
3. 
   Quldorlik jamiyatida qanaqa turdagi yo‘llar mavjud edi?
   
4. 
   “Xorazmshohlar shoh yo‘li” haqida nima bilasiz?
   
5. 
   Aloqa yo‘llarining tasnifi xaqida nima bilasiz?
   
6. 
   XX asr boshida necha kilometr aloqa yo‘llari mavjud edi?
   
7. 
   Bugungi kunda respublikada transport kommunikatsiyalarini rivojlantirish bo‘yicha davlat texnik siyosatining ustivor vazifalari nimalardan iborat?
   
8. 
   Aloqa yo‘llarini rivojlanitirshga aloqador qaysi qaror va farmoyishlarni bilasiz?
   
9. 
   Evropa Ittifoqi TRASEKA dasturi haqida nima bilasiz?
   
10. 
    Vazirlar Mahkamasining 1995 yil 11 yanvar 11-sonli qarori nima to‘g’risida chiqarilgan?