1. Маркетинг тадқиқотлари тушунчаси ва усуллари

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Рақобатбардошлик кўпбурчаклари (узлуксиз ва пунктир чизиқлар — 
ҳар хил корхоналар) 
Маркетинг микро-муҳитининг омилларини баҳолаш корхонага 
қизиқаётган ёки унинг қўйилган мақсадга эришиш қобилиятига таъсир 
кўрсатаётган одамлар гуруҳини аниқлашдан иборат. Бу гуруҳлар 
таъминотчилар, маркетинг воситачилари, молия муассасалари, давлат 
идоралари, фуқаролар гуруҳларидан иборат. 
Маълумки, ҳар қандай корхонанинг фаолияти ташқи муҳит омиллари 
таъсирида амалга оширилади. Улар ташкилотнинг юқори раҳбарияти 
томонидан паст даражада ёки умуман назорат қилинмайди. Бу омиллар 
ижтимоий, иқтисодий, технологик, сиёсий ва маданий омилларга бўлинади. 
Йиғиндида улар корхонанинг тижорат фаолияти натижаларига таъсир этиб, 
кўп жиҳатдан келажакдаги истиқболини белгилайди. 
Анъанага кўра маркетингнинг дала тадқиқотларида зарурий ахборотни 
олиш учун асосан сўров усули қўлланилади. Сўров оғзаки ёки ёзма шаклда 
бўлиши мумкин. Дала тадқиқотларининг 90 %га яқинида шу усулдан 
Сотишга 
тайёргарлик
Сотишдан кейинги хизмат кўрсатиш

---

фойдаланилади. Кузатиш ахборотни олиш усули сифатида бозор 
тадқиқотларида сўровга қараганда камроқ ишлатилади. Синов бир омилнинг 
бошқа омилга таъсири бир вақтнинг ўзида бегона омилларни назорат қилиш 
билан бирга ўрганилишидан иборат. 
Ташқи бозорларни ўрганиш
. Бу ўринда халқаро маркетингнинг 
методологик ёндашувларини қўллаш назарда тутилади, чунки корхонага 
нисбатан ташқи бўлган ҳар қандай бозор ўзига хос хусусиятларга, ўзининг 
ижтимоий-маданий фарқларига, ўзининг рақобат муҳитига эга бўлади. 
Шунинг учун ташқи бозорларни ўрганишнинг хусусиятларини ва халқаро 
маркетинг тадқиқотларининг услубларини кўриб чиқиш зарурияти пайдо 
бўлади.