1-лаборатория иши

 
3- Mavzu: Jahon pedagogika fanining 
taraqqiyot tarixi. 
II. K.D.Ushinskiyning  pedagogik  tizimi   
(2soat). 
 
 

---

 
177 
hamda  tajribasini  chuqur  tahlil  qildi,  shu  sohadagi  muvaffaqiyatlar  va  kamchiliklarni  ko‗rsatdi  va 
bu bilan  boshqa xalqlardagi  pedagogika  taraqqiyotini  yakunlab  berdi. 
Ushinskiyning  ko‗pgina  fikrlari  hozirgi  vaqtda  ham  o‗z  mohiyatini  yo‗qotgan  emas. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2.  Ushinskiyning  dars va o‗qitish  usullari  haqidagi  fikrlarini  o‘rganing.   
Ushinskiy  ta‘lim-tarbiya  ishida  o‗qituvchilarning  faolligiga  va  ta-shabbuskorligiga  tayanish 
kerakligini  uqtirar  ekan,  ta‘lim  bolalarga  mukammal  bilim  bermog‗i  va  malakalar  hosil  qilishi 
uchun  aniq-ravshan,  shu  bilan  birga  tartibli  va izchil  bo‗lmog‗i  lozim  deb ta‘kidlaydi. 
Ushinskiy  bilim  to‗g‗risidagi  o‗z  nazariyasiga  hamohang  bir  suratda,  bilim  tizimini  tashqi  olam 
to‗g‗risidagi  o‗zaro  uzviy  bog‗langan  bir  butun  bilim  deb  tushunadi.  Uningcha,  tizim  bilimlarni 
o‗zlashtirishga  imkon  beradi. 
Ushinskiy  ta‘lim  jarayonidagi  ko‗rgazmalik  bola  bevosita  idrok  etadigan  aniq  obrazlar  asosida 
bo‗lishini  ta‘kidlaydi. 
Ushinskiy  ko‗rgazmalik  tushunchasiga  suratlar,  kolleksiyalar,  modellar,  jadvallar  va  boshqa 
ko‗rgazma  qurollami,  biz  ko‗rib  turgan  olamdagi  buyumlar  va  hodisalarni,  shuningdek,  bolaning 
turmush  tajribasini  va  badiiy  asarlardan  aniq  obrazlar  orqali  idroklangan  hayotiy  voqealarni  ham 
kiritgan. 
Ushinskiy  ko‗rgazmali  ta‘lim  usulini  mukammallashtirdi,  suratlardan  foydalanib,  bolalarga 
hikoya  qilib  berish  va  bolalaming  suratlarga  qarab  so'zlab  berishlari  usullarini  asoslab,  bu 
usulning  bir  qancha  aniq  qoidalarini  yaratdi.  Suhbat  uchun  foydalanilgan  suratlarni  sinf 
devoriga  osig‗lik  qoldirish  lozimligini,  bu  suratlar  o‗tilgan  darslarning  ko‗chirmasi  bo‗lishini  va 
bolalarning  o‗qib  o'rganib  olishlarini,  xotirlashga  yordam  berishini  uqtirdi. 
Ushinskiy  o‗zining  barcha  nazariy  va  amaliy  ishlarini  bosh-  lang‗ich  maktabni  keyingi  umumiy 
ma‘lumotning  chinakam  poydevori  bo‗la  oladigan  qilib  tashkil  etilishiga  qaratdi.  Binobarin, 
Ushinskiy  o‗z xizmatlari  bilan  Rossiyada  boshlang‗ich  ta‘limga  asos soldi.