1 лаборатория иши текис механизмларни структуравий тахлили ишдан кўзланган мақсад

Айланувчи звеноларни мувозанатлаш.
1. Қурилмани эскизи .
2. Қурилма параметрлари .

	Х-диск	1- диск	2- диск	3- диск	У - диск
m-масса, кг
r-айланиш маркази радиуси
-масага нисбатан бурчак
l-х-дискгача масофа	0	80	160	240	320

8- L А B O R А T O R I Ya I SH I.
KULАCHOKLI MEXАNIZMLАRNING SINTEZI VА АNАLIZI
Laboratoriya ishi ikki qismdan tuzilgan
1-qism. 8. Kulаchokli mexаnizmning аnаlizi.
8.1. ISHDАN KO’ZLАNGАN MАQSАD.
Kulachokning berilgan harakat qonuni va profili bo’yicha turtkichning harakat qonunini aniqlash.


8.2. ISHNING NАZАRIY АSOSI.

Kinematik zanjir tarkibida kulachok bo’lgan mexanizm kulachokli mexanizmm deb ataladi.

Egrilik radiusi uzgaruvchan bo’lgan bo’g’in kulachok deyiladi. Kulachok bilan turtkich o’zaro oliy kinematik juft yordamida birlashadi. Kulachokli mexanizmning kulachok profilini o’zgartirish yordamida, turtkichning istalgan harakat qonunini olish mumkin. Shuning uchun ham bu mexanizmlar mashinasozlik, tuqimachilik, poligrafiya, paxta sanoatining mashina va mexanizmlarida keng ko’lamda ishlatiladi.
Kulachokli mexanizmlarning afzalliklari: ixcham. o’lchamlari nisbatan kichik; berilgan harakat funktsiyasining aniqligi yuqori; etaklovchi bo’g’in bir tekisda aylanganda etaklanuvchi bo’g’inning istalgan vaziyatida uni harakatlantirish va to’xtatish mumkin; kulachok shaklini o’zgartirish bilan turtkichning turli xil harkatlarini olish mumkin.
Kamchiliklari asosan quyidagilar: kulachok profilini yasash murakkab va bu jarayon maxsus asbob-uskunalarni talab atadi; kulachok profilining eyilishi etaklanuvchi bo’g’inning harkat qonuniga ta`sir qiladi; kulachok profili ish yuzalarining chidamli bo’lishi mahsus termik ishlashni talab etadi.
Kulachokli mexanizmlarning turlari juda ham ko’p bo’lib, misol tariqasida bu mexanizmning diskli ko’rinishini keltiramiz.


1 – sh a k i l
8.3. ISH BOSQICHLАRI VА ULАRNI BАJАRISH TАRTIBI.


1-BOSQICH. Kulachokning andozasi ( profili ) kog’ozga tushirilib, uning aylanish markazi belgilanadi.


2-BOSQICH. Rolik diametrini hisobga olib. kulachokning nazariy profili chiziladi. Kulachokning bir marta aylanish davri ( 360° ) 12 ga teng bo’laklarga bo’linadi.


3-BOSQICH. Teskari aylantirish usulini qo’llab, turtkichning ko’tarilib - tushish diagrammasi chiziladi.