1-laboratoriya ishi ohakdagi so‘nmagan zarrachalar miqdorini aniqlash

2.2– ISH. Gips xamiridan tayyorlangan namuna – balkachalarni
mustahkamligini aniqlash
(gipsning markasini aniqlash)
2.1.-jadval

Gipsni markasi	40x40x160 mm li tayanch-namunalarini 2 soatdan keyingi mustaxkamlik chegarasi, kam emas
	Siqilishga,MPa (kgs/sm^2)		Egilishga,MPa (kgs/sm^2)
G –2	2		1,2
G – 3	3	1,8
G - 4	4	2
G - 5	5	2,5
G - 6	6	3
G - 7	7	3,5
G - 10	10	4,5
G - 13	13	5,5
G - 16	16	6
G - 19	19	6,5
G - 22	22	7
G - 25	25	8

Asbob va uskunalar: Gidravlik press, 4x4x16 o‘lchamli qolip, moy, MII-100, qorishtirgich.
Ishlash tartibi: Gipsning mustaxkamlik chegarasini aniqlash uchun tomonlari 4x4x16 sm o‘lchamli namunalar tayyorlanadi, va ularni ikki soatdan so‘ng markasini bilish mumkin. Gipsni egilishga bo‘lgan mustaxkamlik chegarasini MII-100 asbobi bilan aniqlanadi. MII-100 asbobida 3 ta qo‘zg‘aluvchan tayanch mavjud 2 ta tayanch balkachaning pastki tomonida 1 ta tayanch balkachaning tepa qismining qoq o‘rtasiga joylashgan bo‘ladi. Balkachalar tayyorlash uchun 1200 gram gips, gips massasida nisbatan 50 – 70% suv olinadi. Va aralashtirib qolipga quyiladi.
Olingan gips massasi - ……..g;
Suv mikdori-………sm3 yoki -……….%(gips massasiga nisbatan);
qorishtirish vaqti - ………soat min.;
namunalar o‘lchami-……….;
saqlash sharti - ………
a) Egilishga mustahkamlik chegarasini aniqlash. 1200 gram gips olinadi suvga solinadi, 60 sekund davomida aralashtirilib moylangan qolipga solinadi. 2 soatdan so‘ng 4x4x16 o‘lchamli namuna MII-100 qurilmasiga qo‘yilib egilishga bo‘lgan mustaxkamligi topiladi. 2ta pastki tayanch orasidagi masofa 100 mm.
Hisoblash formulasi:

Ko‘rsatkichlar nomi	Namunalar			O‘rtacha qiymat
	1	2	3
Egilishga mustaxkamlik chegarasi, kgs/sm2 MPa

3-rasm. Egilishga sinash uchun asbob sxemasi.

4-rasm.Siqilishga sinash sxemasi

b) Siqilishga bo‘lgan mustaxkamlik chegarasini aniqlash. Siqilishga bo‘lgan mustaxkamlik chegarasini aniqlash uchun 6 ta yarimta balkachalardan foydalanamiz. Yarim balkachalarning tepa va pastki qismiga o‘lchamlari 40x62,5 mm keladigan yani yuzasi 25 sm2 bo‘lgan po‘lat listlar qo‘yiladi va gidravlik press yordamida siqilishga bo‘lgan mustaxkamlik chegarasi aniqlanadi.

Ko‘rsatkichlar nomi	Namunalar (yarimta)						O‘rtacha qiymat
	1	2	3	4	5	6
Manometr ko‘rsatishi, kgs
Kesim yuzasi, sm^2
Siqilishga mustaxkamlik chegarasi, kgs/sm^2 MPa

Gipsning markasi:

Hisoblash formullasi: ; R_s =P/S