1-лаборатория иши дифманометрли сарф ўлчагичнинг ишлаш принципини ўрганиш

Ишни бажариш тартиби


Структур схемасини кўрайлик:

2- расм. Сарф ўлчагичнинг структура схемаси

1,4,5- кучайтириш звенолари; 3- интегралаш звеноси; 2- солиштириш элементи.

Чап тирсакдаги N₁ куч cуюқликни суриб, ўнг тирсакда ҳосил бўладиган гидростатик куч билан солиштириб туради, токи улар бир-бирига тенглашгунча, демак ишлаш принципи дифманометрли сарф ўлчагичда кучларни мувозанатлашишига асосланади.
Суюқлик манометрини ишлаш принципини соддароқ қуйидаги кўринишда ифодалаймиз. Бу ерда иккита занжир ифодалаган, яъни:
- тўғри занжир, кириш сигнали Р_ор , чиқиш сигнали _— Н;
- тескари занжир, кириш сигнали – Н, чиқиш сигнали _{— Nг.}


Ишлаш схемаси

Структура схемадан сарф ўлчагичнинг узатиш функциясини топамиз:
Бунинг учун аввал 3,4,5 звенолар учун
W₁(p)= (1)

Сарф ўлчагичнинг умумий узатиш функцияси

W(p)= = (2)

га тенг бўлади. Бу ерда k- ўзгартириш коэффициенти, Т- вақт доимийси.
Демак, сарф ўлчагич ҳам биринчи тартибли нодаврий звено экан. Уни ўзгартириш (кучайтириш) коэффициенти
(3)
га тенг.
Вақт доимийси Т эса
(4)
га тенг. Вақт доимийси ўзгарса ҳам s ўзгарса ҳам ўзгаради. Вақт Т ҳам зичликка ва найча кўндаланг кесим юзасига тескари пропорционал экан.
Манометрни статик характеристикаси
Н = 1 / (ρ*g)*Р₁ (5)
бўлади.
Сарф ўлчагични динамик характеристикаси, дифференциал тенгламаси эса қуйидагича ёзилади:
ТdН/dt + Н = К*Р₁ (6)
ёрдамида график кўринишида кўрамиз.


Ишни бажаришга топшириқ

Дастурий пакетлар “MATLAB” ва “Simulink” дан фойдаланиб сарф ўлчагичнинг структура схемасини йиғинг

3-расм. Сарф ўлчагичнинг структура схемаси. 1,4,5-кучайтириш звеноси, 2- солиштириш элементи, 3- интеграл звено

Кириш сигналини бериш учун генератор 6- ни ва индикатор 7-ни уланг.
Бунинг учун :

1. 
   “Matlab” пакетидаги “Simulink” га кирамиз;
   
2. 
   “Simulink”да янги бўш ойна очамиз;
   
3. 
   Керакли звеноларни бўш ойнага маълумотлар базасидан олиб ўтамиз;
   
4. 
   Ҳар бир звенода сарф ўлчагичнинг конструктив ўлчамларидан келиб чиқиб тегишли ўз коэффициентларини ўрнатамиз. Бунинг учун, звенога кириб, коэффициентлар ўзгартирилади;
   
5. 
   Сарф ўлчагичнинг ишлаш принципига кўра звеноларни ўзаро бир-бирлари билан улаймиз;
   
6. 
   Генератор ёрдамида сарф ўлчагич киришида турли таъсир этувчи сигналларни амалга оширамиз (поғонали, дельта, синусоидал);
   
7. 
   Схемани чиқишини индикаторга улаймиз (чиқишдаги динамик ўзгаришларни кўриш мақсадида);
   
8. 
   Структура схемани, пуск тугмачасини босиб ишга туширамиз;
   
9. 
   Кириш сигнали таъсирида сарф ўлчагичдаги суюқлик маълум баландликка экспонента бўйича кўтарилади, уни индикатор қайд этиб боради.