1-labaratoriya topshirig’i

To’lqin amplitudasi va kogerentligi

• To'lqin amplitudasi muvozanat holatiga nisbatan to'lqin nuqtasi boshdan kechiradigan maksimal siljishdir. To'lqinlar atrofimizdagi olamda hamma joyda va ko'p jihatdan namoyon bo'ladi: okeanda, ovozda va uni ishlab chiqaruvchi asbobning simida, nurda, er yuzida va boshqa ko'p narsalarda.
• Vaqt va bo'shliqdagi tebranuvchi yoki to'lqinli jarayonlarning qo'shilishi paytida namoyon bo'ladigan muvofiqlashtirilgan oqim deb nomlanadi. Jarayonlarning muvofiqlashtirish darajasi har xil bo'lishi mumkin - fazoviy va vaqtincha.
• Vaqtga bog'liq bo'lmagan bir xil chastota, qutblanish va boshlang'ich fazalar farqiga ega to'lqinlar deyiladi izchil,
• ya’ni w 1 \u003d w 2 , E 10 \u003d const, E 20 \u003d const, j 2 -j 1 \u003d const.
• Bu shart qondirilgan monoxromatik kosmosda va vaqt bilan chegaralanmagan to'lqinlar.

Interferensiya

• Interferensiya (mirfayz lot. inter - oʻzaro va ferens — koʻtarish, urilish) — toʻlqinlarning fazoda ustma-ust tushib qoʻshilgan holda bir-birini kuchaytirishi yoki susaytirishi. Tabiatidan qatʼi nazar hamma toʻlqinlar (akustik, yorugʻlik, elektr va b.)ga xos holat. Shuning uchun ham umumiy holda toʻlqinlar I.si, xususiy holda yorugʻlik I.si oʻrganiladi. Toʻlqin kogerent va bir xil qutblangan boʻlsa, toʻlqin I. hodisasi hosil boʻladi (qarang Kogerentlik, Kutblanuvchanlik). Bir xil chasto-tali bir xil qutblangan ikki garmonik toʻlqinlarning qoʻshilishi oddiy holatdagi toʻlqin I.siga misol boʻla oladi.

Difraksiya

• Difraksiya - lotincha olingan bolib, "diffractus — singan" degan ma'noni anglatadi. Toʻlqinlarning harakat yoʻnalishida uchragan toʻsiqlarni aylanib o'tishi difraksiyadir. Har qanday toʻlqin harakatiga tegishli, toʻlqin uzunligi toʻsiq oʻlchamiga teng yoki undan katta boʻlsa, difraksiya hodisasi roʻy beradi.

Yorug‘lik dispersiyasi

• Yorugʻlik dispersiyasi -modda sindirish koʻrsatkichi p ning yoruglik chastotasi v ga yoki yorugʻlik toʻlqinlari faza tezligining ularning chastotasiga bogʻlikligi. Yo. d. tufayli oq yoruglik dastasi prizma orqali oʻtganida spektrga ajralishi yuz beradi. Spektrga ajralish hodisasini oʻrganishi oqibatida I. Nyuton Yo. d. hodisasini kashf etdi (1672).