1. kvant fizikasining paydo bo‘lishi va rivojlanishi

4. NURLANISHNING KVANT NAZARIYASI.

1900 yili nemis fizigi Plank kvantlar nazariyasini maydonga tashladi. Bu nazariyaga muvofiq energiya uzluksiz ravishda ajralib chiqmaydi, balki u mayda – mayda bo’laklar yoki portsiya – portsiya holida ajralib chiqadi va kvantlardan iborat bo’ladi.

Har qaysi kvantning qiymati shu nur to’lqinlarining bir sekundda tebranish soniga bog’liq. Har qanday tebranma sistema energiyani faqat kvantlar holida yutadi yoki o’zidan kvantlar holida chiqaradi. Har qaysi kvant kattaligiga quyidagi Plank tenglamasi bilan hisoblanadi:

E = hy

Bu yerda E – energiya kvanti;

h – Plank doimiysi;

h – 6,624 · 10 – 34 joul /sek;

y – tebranish chastotasi;

C – yorug’lik tezligi;

- to’lqin uzunligi.

Plank nazariyasidan kelib chiqadigan xulosalar tajribada topilgan natijalarga to’la muvofiq keldi. Yorug’lik kvantlarining haqiqiy mavjudligini boshqa xil tajribalar ham isbotladi. Endilikda Plank tenglamasi tabiat haqidagi asosiy qonunlardan biri deb topildi.