1. Kirish. Kompyuterning apparat dasturiy ta’minoti va operatsion tizimlar. Key Point

srand(time(0));
cout << rand() << endl;
0 va 9 sonlari orasidagi tasodifiy sonni olish uchun quyidagi ko`rsatma satridan foydalaniladi:
rand() % 10
Dasturning ishlash prinsipini quyidagicha sozlash mumkin:
1-qadam: son1 va son2 o`zgaruvchilari uchun ikkita butun son hosil (generatsiya) qilinadi;
2-qadam: Agar son1 < son2 bo`lsa, ularning qiymatlari o`zaro almashtiriladi;
3-qadam: O`quvchini “son1-son2”ning qiymatini kiritishga undash bajariladi;
4-qadam: O`quvchining javobi tog`ri yoki noto`g`ri ekanligi chiqariladi.
Dasturning to`liq kodi 5.2-kodli ro`yxatda keltirilgan.
5.2-kodli ro`yxat. Ayirma.cpp
1 #include 
2 #include  // for time function
3 #include  // for rand and srand functions
4 using namespace std;
5
6 int main()
7 {
8 // ikkita butun son generatsiya qilinadi
9 srand (time(0));
10 int son1 = rand() % 10;
11 int son2 = rand() % 10;
12
13 // 2. Agar son1 < son2 bo`lsa, qiymatlari almashtiriladi
14 if(son1 < son2)
15 {
16 int temp = son1;
17 son1 = son2;
18 son2 = temp;
19 }
20
21 // 3.O`quvchini “son1-son2” qiymatini kiritishga undash
22 cout <23 int javob;
24 cin >> javob;
25
26 // 4. Javobning bahosi va natijani chiqarish
27 if (son1 - son2 == javob)
28 cout << "To`g`ri javob!";
29 else
30 cout << "Javobingiz noto`g`ri, "<< son1 << " - "<< son2
31 << " ning qiymati "<< (son1 - son2) << endl;
32
33 return 0;
34 }

5 – 2 ning qiymati nimaga teng? 3 To`g`ri javob!

4 – 2 ning qiymati nimaga teng? 1 Javobingiz noto`g`ri, 4 – 2 ning qiymati 2

5.4. Amaliy qism: Kabisa yilini aniqlash
Key Point. Agar yil 4 ga (100 ga emas) yoki 400 ga karrali bo`lsa u kabisa yili hisoblanadi
Quyidagi mantiqiy ifoda yordamida yilning kabisa yili ekanini aniqlash mumkin:
// Kabisa yili 4 ga karrali
boolKabisaYili = (yil % 4== 0);
// Kabisa yili 4 ga karrali, ammo 100 ga emas
KabisaYili = KabisaYili && (yil % 100!= 0);
// Kabisa yili 100 ga emas 4 ga karrali yoki 400 ga karrali
KabisaYili = KabisaYili || (yil % 400== 0);
Yoki bu ifodalarning barchasini birlashtirish mumkin:
KabisaYili = (yil % 4== 0&& yil % 100!= 0) || (yil % 400== 0);
5.3-kodli ro`yxatda foydalanuvchini yilni kiritishga undash va yilning kabisa yili ekanligini yoki emasligini tekshiruvchi dastur kodi keltirilgan.
5.3-kodli ro`yxat. KabisaYili.cpp
1 #include
2 using namespace std;
3
4 int main()
5 {
6 cout << "Yilni kiriting: ";
7 int yil;
8 cin >> yil;
9
10 // Yilning Kabisa yili ekanligini tekshirish
11 bool KabisaYili =
12 (yil % 4== 0&& yil % 100!= 0) || (yil % 400== 0);
13
14 // Natijani chiqarish
15 if(KabisaYili)
16 cout << yil << " – Kabisa yili!" << endl;
17 else
18 cout << yil << " Kabisa yili emas!" << endl;
19
20 return 0;
21 }

Yilni kiriting: 2008  2008 – Kabisa yili!

Yilni kiriting: 1900  2008 Kabisa yili emas!