1. Kirish Jarayonlar aloqasi Masofaviy jarayon chaqiruvi

Xabarlar navbatini buferlash
Kommunikatsiya chizig’i bilan xabarlar navbati quyidagi uchta usuldan birini qo’llagan holda bog’lanadi:
1. xabarlar navbatining nol hajmi xabarning navbatda saqlanmasligini bildiradi. Shuning uchun ham ushbu usullarni qo’llaganda jo’natuvchi qabul qiluvchini kutib turishi kerak. Bunday turdagi kommunikatsiya sxemasi randev (rendezvous) deb ataladi va Ao’da dasturlash tilida qo’llaniladi.
2. Xabarlar navbatining hajmi cheklangan – maksimal n ta xabarni saqlash mumkin bo’lgan navbatning yakuniy uzunligi. Ushbu usul odatda ko’p qo'llaniladi, ammo bu holda, yuqorida ta’kidlanganidek, "buffer overrun" (buferni egallab olish) hujumi xavfining oldini olish kerak, ya'ni, har qanday operatsiyada bufer (navbat) uzunligini tekshirish kerak bo’ladi. Jo’natuvchi agar navbat to’la bo’lsa, kutib turishi shart.
3. Xabarlar navbatining cheklanmagan hajmi – (nazariy jihatdan) u cheklanmagan uzunlikka ega bo’ladi. Bunday holda jo’natuvchi hech qachon kutib qolmaydi.
Klient-serverli o’zaro aloqa – jarayonlar kommunikatsiyasining eng ko’p tarqalgan turi
Quyida eng ko’p qo’llaniladigan turlarini qarab chiqamiz:
· Soketlar (Sockets)
· Masofaviy jarayon chaqiruvi (Remote Procedure Calls – RPC)
· Masofaviy usulni chaqirish (Remote Method Invocation – RMI).
Soketlar – tarmoqda klient va server aloqasining eng ko’p tarqalgan usuli. Birinchi marta bu usul UNIX BSD 4.2 da qo’llanilgan. Soket aloqa uchun boshlang'ich (tugatish) nuqtasi sifatida aniqlanishi mumkin - endpoint for communication. Soket ma'lum bir port raqami bilan bog'liq, u orqali mijoz va server sonlili yoki belgili ketma-ketlikdagi oqim yordamida aloqa o’rnatadi. Server, o’z tomonida berilgan raqamli portni eshitadi va buning uchun serverli soket hosil qiladi. Qoida bo’yicha soket IP-adres va portning birlashmasi (konkatenatsiya) sifatida taqdim etiladi. Masalan, 161.25.19.8:1625 soketi 161.25.19.8 xostida joylashgan 1625 portiga murojaatni ta’minlaydi. Kommunikatsiya soketlar juftligi – klient va server o’rtasida amalga oshiraladi. Bu 1-rasmda tasvirlangan.