1. Kirish. Biokimyoning predmeti, vazifalari. Kirish

4. Biokimyo fanining rivojlanishiga O’zbekiston olimlarining qo’shgan xissalari.Biokimyo fani O'zbekislon Respublikasida XX asrning o’rtalaridan boshlab rivojlana boshladi. Bu sohada benihoya katta ilmiy xizmat qilgan olimlardan akademik Yo.X.To’raqulov.. Olimning ilmiy ishlari qalqonsimon bez patologiyasining ba’zi turlarida tireoid garmonlar biokimyosiga bag’ishlangan. Yo.X.To’raqulov biokimyo sohasida o’z maktabini yaratgan yetuk olimdir.O’zbeklardan birinchi biokimyogar, O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan arbobi, professor D.N.Sohibovdir (1907-1990). Olimning ilmiy izlanishlari asosan ilon zaharidan turli biologik faol moddalar ajratib olish, ularning organizmga ta’sirini o’rganishga bag’ishlangan.Bu sohada ko’zga ko’ringan yetuk olimlardan yana akademik J.H.Hamidov (1930) ni ko’rsatish mumkin. Olim biologiyaga oid bir necha darslik o’quv qo’llanmalar muallifidir. Uning ilmiy izlanishlari endokrin tizimi organlarining nurlanishi kasalligiga bag’ishlangan. Respublikamizda biofizika fanidan maktab yaratgan olimlardan akademik B.O.Toshmuxamedovni (1935) tilga olsa arziydi. Olim biologiya, ekologiya va biofizika yo’nalishlariga bag’ishlangan darslik, risola va monografiyalar muallifidir. Respublikada birinchi bo’lib O’zbekiston Milliy universiteti qoshida Biofizika kafedrasining asoschisi va mudiri.Respublikamizda g’o’za o’simligining radiobiologiyasi va biokimyosi ustida ilmiy ishlar olib borgan olimlardan biri akademik A.P.Ibrohimovdir .Biokimyo faniga bag’ishlangan darslik, amaliy mashg’ulotlar muallifi akademik A.Qosimovdir (1937--2004). Uning ilmiy izlanishlari radioaktiv nurlanish, metallarning ulьtradispersli kukuni, past harorat va tuzlarning hujayra hamda organizmdagi fiziologik va biokimyoviy jarayonlarga ta’sirini tadqiq qilishga bag’ishlangan edi. Qalqonsimon bez oqsillari, membrana lipidlari biokimyosi, shuningdek liposomalar, ularning hujayra bilan o’zaro ta’sirini o’rganuvchi olim, akademik T. S.Soatov (1940) bo’lib, uzoq yillardan beri yoshlarga ustozlik qilib kelmoqda.Respublikamizda genom strukturasi va vazifasini tadqiq qilayotgan olimlardan akademik A.Abdukarimov (1942) bo’lib, u hujayralardan turli xil genlar ajratib olish, vektor molekulalar konstruktsiyasini yaratish, yakka hujayradan sun’iy sharoitda o’simlik yetishtirishga doir ilmiy ishlar dasturiga rahbarlik qiladi.