1. Kichik va o`rta biznes istiqboli

Respublikamizda olib borilayotgan iqtisodiy islohotlar natijasida milliy iqtisodning barcha tarmoqlarida ko`plab kichik va o`rta biznes korxonlari vujudga kelmoqda. Ushbu korxonalar aholi daromadlarini oshirish bilan ularning bandligini ta`minlashda, ichki iste`mol bozorini zarur tovarlar va xizmatlar bilan to`ldirishda, iqtisodiy o`sishni ta`minlashda muhim rol o`ynamoqdalar. Shularni hisobga olib kichik va o`rta biznesning ustuvor yo`nalishlari bo`lgan korxonalar sonini oshirish, iqtisodiy raqobatni ta`minlash, bu sohaga investitsion resurslarni jalb qilish, turli xil mahsulotlar ishlab chiqarish respublikamiz yalpi ichki mahsuloti tarkibida ularning ulushini oshirish kabi ko`rsatkichlarni bashorat qilishning ekonometrik modellari ishlab chiqilgan.

Ushbu modellar asosida respublikada kichik va o`rta biznes rivojlanish istiqbollari bashorati natijalari quyidagi jadvalda keltirilgan.

O`zbekiston Respublikasida 2002-2005 yillarda kichik va o`rta biznes rivojlanishining asosiy ko`rsatkichlari bashorati.

Yillar	I-ajratilgan investitsiyalar mln.so`m	Y1-korxonalar soni, mingta	Y2-i.ch mahsulot miqdori, mln. so`m	Y3-asosiy fondlar qiymati, mln.so`m	Y4-ishlovchilar soni ming kishi
1992*	4563	20105	19183	67125	110,45
1993*	9124	46577	28397	82344	163,12
1994*	7344	72314	40119	102375	220,17
1995*	12186	101241	52331	94160	422,80
1996*	20617	127654	68805	110541	245,24
1997*	32315	130172	89683	153200	249,09
1998*	58541	142714	101422	188617	364,78
1999*	74338	165645	147728	223155	392,31
2000*	91845	159719	260284	307155	411,65
2001*	107321	201962	344968	350425	475,25
2002	108121	209954	377010	335890	496,59
2003	120177	227234	409052	366432	531,34
2004	132234	244515	441094	396974	566,09
2005	144290	261795	67125	427516	600,84

*Manba: O`zbekiston Respublikasi Makroiqtisodiyot va Statistika vazirligi ma`lumotlari, Toshkent, 2002

Bashorat natijalarining tahlili shuni ko`rsatadiki,2005 yilda kichik va o`rta biznes korxonalari soni 2001 yildagi xaqiqiy o`sishga solishtirilganda qariyb 30 foizga ko`payish, mahsulot ishlab chiqarish hajmi esa 69,4foizga, ishlovchilar soni bunda 26,4 foizga oshishi kutiladi. Bunday jarayonlarga jalb etiladigan investitsiyalar hajmi 36,9 mlrd. so`mga oshishi lozim bo`ladi.

Bashorat natijalarining tahlili shuni ko`rsatadiki,2005 yilda kichik va o`rta biznes korxonalari soni 2001 yildagi xaqiqiy o`sishga solishtirilganda qariyb 30 foizga ko`payish, mahsulot ishlab chiqarish hajmi esa 69,4foizga, ishlovchilar soni bunda 26,4 foizga oshishi kutiladi. Bunday jarayonlarga jalb etiladigan investitsiyalar hajmi 36,9 mlrd. so`mga oshishi lozim bo`ladi.

Kichik va o`rta biznesni rivojlantirish istiqbollarini amalga oshirishdagi chora-tadbirlar mamlakat miqyosida bajarilishi lozim. Buning uchun birinchi navbatda kichik va o`rta biznes bilan shug`ullanuvchi tadbirkorlarga tijorat banklari, chet el sarmoyalari, maxsus fondlar, tovar ishlab chiqaruvchilar va tadbirkorlar palatasi tomonidan kredit resurslari berishni yanada soddalashtirish hamda lizing xizmatidan foydalanishni kengaytirish kerak. Ikkinchidan, kichik va o`rta biznes korxonlarining iqtisodiy va ishlab chiqarish faoliyatiga chetdan bo`ladigan aralashuvlarni, turli xil nazorat va tekshiruvlarni kamaytirish lozim. Kichik va o`rta biznes sub`ektlari uchun yana bir muhim manba- axborot resurslariga bo`lgan talablarini imkoni boricha to`liqroq ta`minlash kerak. Kichik va o`rta biznes sub`ektlari ichki va tashqi bozor konyunkturasi to`g`risida to`liq ma`lumotga ega emaslar. Ushbu masalani hal etish uchun hozir faoliyat ko`rsatayotgan monitoring tizimini bozorlar haqidagi ma`lumotlar bazasini tashkil etish hisobiga kengaytirish zarur.