1. Йўлдошев Н.Қ., Набоков В. И. Менежмент назарияси. Дарслик. Т.: Тдиу, 2013,-433 6

Ammo

, 

o'sha davrning tadbirkorlari

R. Ouenning

islohotlarida sog'lom fikrni kamroq ko'rganlar, 

ulardan hech biri

uning misoliga ergashmagan

, 

chunki ularda boshqaruvga

qiziqish, etibor bo'lmagan

.

Umuman olganda

, boshqaruv amaliyoti qadimgi vaqtlardan XX asrga 

qadar:

---



Mashinali ishlab chiqarishni rivojlanishi, boshqaruvchiga 

talablarni o'sishi, mulk egasi va tadbirkorni boshqaruvning o'sib 

borishga qiyinchiliklarini bartaraf qilishga qodir emasligi;



Bozor sub'ektlarining katta miqdorini vujudga kelishi, hajmini 

o'sishi va bozor aloqalarini kuchayishi;



Boshqaruvga kasbiy yondashuv zarurligini asoslab beruvchi 

raqobatni o'sishi va bozor iqtisodiyotining barqarorligi;



Yirik korporatsiyalarni paydo bo'lishi va shunga ko'ra faqat 

xodimlarning maxsus apparati bajarishi mumkin boshqaruv 

ishlari hajmi va murakkabligini ko'payishi;



Mulkni aksiyadorlar o'rtasida jamlanishi, buning natijasida 

aksiyadorlik sarmoyasini boshqarishning yangi vazifalari paydo 

bo'ladi;



Tadbirkorlarni sanoat inqilobi davrida yaratilgan texnikaning 

afzalliklaridan foydalanishga harakat qilishlari va boshqalar.

27

---

Hech bir tashkilot yoki korxona boshqaruvsiz biror

natijaga erishishi qiyin. Lekin boshqaruv faoliyati, yoki

boshqacha qilib aytsak boshqaruv san’ati birdaniga

rivojlanib qolmagan.

Bundan bir necha ming yillar avval qabilalar tashkil

topgach, ilk  boshqaruv faoliyati vujudga kelgan.  Ya’ni

qabiladan

bittasi

ajralib

chiqgan

va

ortidan

boshqalarini ergashtira olgan.  Ular ham  unga itoat

etishgan. Bu esa boshqaruvning ilk ko’rinishi edi.

Masalan, bundan 3000-2000  yilar avval qurilgan

piramidalar

faqatgina

misrliklarning madaniyatini

emas,  balki ulardagi yuqori boshqaruv san’atidan ham 

dalolat beradi.  Chunki piramida qurilishi eng  avvalo

yuqori tashkilotchilikni talab qilgan.

---

---

30

1.2. Menejmentning

ilmiy maktablari

---



1881 yilda amerikalik Jozef Varton talabalar -

bo’lg’usi muhandislarga “Bosqarishning ilmiy 

kursi” fanini dastlabki Menejment fani sifatida 

Universitetda o’tishni taklif etdi.



1886 yilda Genri R. Taun professional 

faoliyatda han ilmiy menejment asoslaridan 

foydalanish zarurligini ta’kidladi.

---



Teylor, Ford, Gilbert, Emerson, Fayol va 

boshqalar

---