1. «Jarayonlar va qurilmalar» fanining mazmuni

aerodispers sistemalar
yoki 
aerozollar
deb ataladi. Quyidagi rasmda 
turli jinsli sistemalarning klassifikasiyasi berilgan. 
Cho‘kish tezligini aniqlash uchun aloxida olingan sharsimon qattiq zarrachalarning 
suyuqlik muxitda erkin cho‘kishini tekshiramiz: cho‘ktirish jarayonlari 
tindiruvchi
qurilmalarda 
olib boriladi. Bu jarayonda cho‘kish tezligini xisoblash muximdir. 
Zarracha dastlab tez cho‘ka boshlaydi, so‘ngra og‘irlik kuchi qarshilik kuchiga teng 
bo‘lgandan so‘ng o‘zgarmas tezlik bilan bir xilda cho‘kadi. Shu o‘zgarmas tezlik 
cho‘kish tezligi
deyiladi. Umumiy xolda tezligi quyidagi formuladan topiladi: 
50. Porshenli va rotorli kompressorlar. 
Kompressor, siqish, darajasi, tiplari, turlari, tenglama, gazlarni siqish, quvvat, porshenli, 
plastinali, suv xalkachali, gazoduvka, 
Porshenli kompressorlar
. Porshenr silindrda ungga va chapga krivoship mexanizm
yordamida ilgarilanma-kaytma xarakat kiladi. Porshenr silindrning ichki devoriga zich kilib 
urnatiladi va silindr bushligini ikki kismga bo‘lib turadi. Porshenr chapdan ungga tomon 
ilgarilanma xarakat kilganida surish klapani ochilib silindr gazga tuladi, orkaga kaytganida esa 
silindrdagi gazning siqilishi natijasida bosim orta borib, uzatilish liniyasidagi bosimga teng 
bo‘lganda, uzatuvchi klapan ochilib gaz uzatila boshlanadi. Gaz siqilganda uning xarorati
kutariladi, kizigan gaz yoglab turuvchi moyni kuyidirib yubormasligi uchun silindrning devori 
uzluksiz suv bilan sovitilib turadi. Bir bosqichli kompressorning unumdorligi kam bo‘lganligi 
uchun ikki tomonlama xarakatlanuvchi porshenli kompressorlar ko‘p ishlatiladi. Bu
kompressorlarda silindrdagi gaz porshenning ikkala kismida (chap va ung) siqiladi; ularda ikkita 
surish va ikkita uzatish klapani bor. Porshenr krivoship - shatunli mexanizm yordamida 
ilgarilanma xarakat kiladi. Val bir marta aylanganida silindrga gaz ikki marta suriladi va ikki 
marta uzatiladi. Kompressorning unumdorligi bir tomonlama ishlaydigan kompressornikiga 
karaganda deyarli ikki marta ko‘p.