1. Ish jоyi yoritilishini tеkshirish

Ultra binafsha nurlari bilan nurlanishdan himoyalanish
UB-nurlaridan terini himoyalash maqsadida himoya kiyimlari, quyosh nuridan
himoya ekrani (soyabon, shiypon va bosh.), mahsus himoya kremlaridan foydalaniladi.
UB-nurlarining, ishlab chiqarish manbaini ionlashtirish natijasida atmosfera
havrosidagi gaz tarkibini o’zgartirish hususiyati juda muhim gigienik ahamiyatga egadir. Pri
etom v vozduxe obrazuyutsya ozon i oksidi azota. Bunda havoda ozon va azot oksidi hosil
bo’ladi. Biz bilamizki, bu gazlar UB-nurlari hosil bo’lishiga yordam beradi va u chegaralangan,
yomon shamollatiladigan binolarda, hamda yopiq maydonlarda asosan payvandlash ishlari olib
borilayotgan vaqtda yuqori darajada zaxarli bo’lib, juda zararlidir.
Sanoat toklaridagi elektr maydoni.
Sanoat chastotasi elektr maydoni (EM) manbai bo’lib, yuqori va juda yuqori
kuchlanishdagi elektr uzatish liniyasi hamda ochiq taqsimlovchi qurilmalar (OTQ) hisoblanadi.
Uzoq muddat EM ning surunkali ta’siri natijasida, ish smenasi oxirida yuzaga
keladigan asabiy xarakterdagi (og’irlik hisi va miya hamda chakkadagi bosh og’rig’i;
xotirani pasayishi, tezda charchash, kuchsizlik hisi, bo’shashganlik, asabiylik, yurak
atrofidagi og’riq, uyqusizlik; ruhiy dilsiyohlik, apatiya, yorqin yorug’likka, qattiq
tovushga va boshqa ta’sirlarga nisbatan yuqori ta’sirchanlik natijasidagi dipresiya)
sub’ektiv kasaliklar yuzaga kelishi mumkin.
Ishchilarning sog’lig’idagi asab va yurak
qon tomir sistemasi faoliyatida astenik va astenovegativ xarakterdagi funktsional
buzilishlarga sabab bo’lgan kasallik, kasbga oid patalogiyani paydo bo’lishini eng olidngi
ko’rinishidir .
Mahsus standartda elektr magnit maydonining yo’l qo’yilishi mumkin bo’lgan
kuchlanish darajasi belgilangan.
Elektr qurilmalariga va ular orqali elektr maydoni paydo bo’ladigan zonada
bo’ladigan, u erda bo’lish vaqti va ish joylarida elektr maydonining kuchlanish darajasini
nazoratini olib borish talablariga xizmat ko’rsatadigan xodim uchun elektr maydoni
kuchlanishining 50 Gts chastotadagi oxirgi yo’l qo’yiladigan darajasini standart belgilaydi
Elektr maydon kuchlanishining oxirgi yo’l qo’yiladigan ta’sir etuvchi darajasi 25 kV/m.
teng. 25 kV/m kuchlanishdan ortiq bo’lgan elektr magnit maydonida himoya vositasiz turish
ta’qiqlanadi. 5 dan to 20 kV/m ortiq kuchlanishdagi elektr maydonida turish mumkin
bo’lgan vaqt quyidagi tenglama bilan aniqlanadi:
2
50


Е
Т

bunda T – kuchlanish darajasiga muvofiq elektr maydonida turish mumkin bo’lgan
oxirgi yo’l qo’yiladigan vaqt, soat; E - nazoratdagi zonaga ta’sir etuvchi elektr maydoni
kuchlanishi, kV/m.