1. iqtisodiyotga kirish


Ishsizlik va uning turlari



Download 20,98 Mb.
bet198/236
Sana23.05.2022
Hajmi20,98 Mb.
#607480
1   ...   194   195   196   197   198   199   200   201   ...   236
Bog'liq
1. iqtisodiyotga kirish

19.2. Ishsizlik va uning turlari.

Mehnat bozorida ishchi kuchiga talab va taklifning to‘liq muvozanati bo‘lmasligi surunkali xarakterga ega. Ishsizlik - bu iqtisodiy faol aholining bir qismi ishsiz bo‘lgan ijtimoiy-iqtisodiy hodisadir. Ishsizlik muammosining keskinligi bir qator sabablarga ko‘ra vujudga keladi:

- inson - bu maxsus turdagi iqtisodiy resurs. Agar u hozirda iqtisodiyot tomonidan talab qilinmasa, uni zaxiralab "yaxshi paytgacha muzlatgichga qo‘yish" mumkin emas. Yo‘qotilgan ish vaqtini tiklab bo‘lmaydi va bugungi kunda ishsizlik sababli ishlab chiqarilmagan ne’matlar miqdorini qoplab bo‘lmaydi;

- agar odam ishlamasa ham, u ne’matlarni iste’mol qilishni to‘xtata olmaydi, u o‘zini va oilasini boqishi kerak. Shu sababli, jamiyat ishsizlarni qashshoqlikdan xalos etish vositalarini izlashga majbur. Ammo buning uchun ajratilgan mablag‘lar (ishsizlik bo‘yicha nafaqalar) yangi tovarlarni ishlab chiqarish uchun mukofotga (to‘lov) aylanmaydi, demak ular mamlakatning barcha fuqarolari farovonligini yanada oshirishga olib kelmaydi.

- ishsizlikning o‘sishi ichki bozorda tovarlarga bo‘lgan talabni pasaytiradi. Ish haqi olmaydigan odamlar faqat hayot kechirish uchun zarur bo‘lgan vositalarni minimumi bilan kifoyalanishga majbur bo‘ladilar. Natijada, bu mamlakat ichki bozorida tovarlarni sotishni qiyinlashtiradi. Bu bilan, ishsizlikning o‘sishi mamlakatdagi iqtisodiy muammolarni yanada kuchaytiradi va bandlikni yanada qisqartirish uchun turtki bo‘lib xizmat qiladi. Ishsizlikning iqtisodiy sabablari:

-xaridor (ish beruvchi) tomonidan ishchi kuchi narxining ( ish haqining) past belgilanishi. Bunday holda, sotuvchi (yollangan ishchi) o‘z mehnatini arzimagan pulga sotishdan bosh tortadi va boshqa xaridor qidiradi. Undan tashqari, insonlar har doim yashash joylarini o‘zgartiradilar, bir ishdan bo‘shab ikkinchi ishga o‘tadilar, ish qidiradilar. Natijada muayyan vaqt davomida ular ishsiz qolishi va ishsizlar toifasiga kirishlari mumkin.


Download 20,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   194   195   196   197   198   199   200   201   ...   236




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish