1. Iqtisodiy bazis tushunchalar. Bozor, uning tarkibi va amal qilish mexanizmi



Download 106,61 Kb.
bet1/7
Sana27.02.2023
Hajmi106,61 Kb.
#915141
  1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
2 mavzu Iqtisodiy bazis tushunchalar Bozor, uning tarkibi va amal


2-MAVZU: Iqtisodiy bazis tushunchalar. Bozor iqtisodiyotiga xarakteristika. (2-soat)
Reja
1. Iqtisodiy bazis tushunchalar.
2. Bozor, uning tarkibi va amal qilish mexanizmi.
3. Ishlab chiqarish imkoniyatlari va ulardan foydalanish.


1. Iqtisodiy bazis tushunchalar.
Iqtisodiy ehtiyoj - shaxsni, korxonani yoki jamiyatni faoliyat ko’rsatishini va rivojlanishini ta’minlab turish uchun zarur bo’lgan moddiy resurslar. Iqtisodiy ehtiyojni iqtisodiy faoliyatga undaydigan ichki kuch sifatida qarash mumkin.
Iqtisodiy ehtiyojni ikki turga bo’lish mumkin: birlamchi ehtiyoj (oziq-ovqat, kiyim-kechak, uy-joy); ikkilamchi ehtiyoj (dam olish, sayohat qilish, sport bilan shug’ullanish, o’qish va hokazo). Umuman olganda, ehtiyoj real va noreal bo’lishi mumkin.
Real ehtiyoj deganda, ushbu ehtiyojni qondirish uchun shaxsning daromadi yetarli bo’lishi taqozo qilinadi.
Noreal ehtiyoj bo’lganda,ehtiyojni qondirish uchun daromad yetarli bo’lmaydi.
Bir-birini o’rnini bosuvchi ne’matlar - bu bir xil ehtiyojni qondiruvchi ne’matlardir. Masalan, shaxsning go’sht mahsulotiga bo’lgan ehtiyojini mol go’shti, qo’y go’shti yoki parranda go’shti bilan qondirish mumkin. Odatda, bir-birini bosuvchi tovarlardan biri narxining oshishi, boshqasiga bo’lgan talabni oshishiga olib keladi.
O’zaro bir – birini to’ldiruvchi ne’matlar – bu shaxsni yoki ishlab chiqarish ehtiyojini kopmlektlarda qondiradigan ne’matlar. To’ldiruvchi ne’matlardan biriga talab oshsa, qolganlariga ham talab oshadi.
Tovarning shtrix kodi- Tovarning kodi o’ziga xos ma’lumot manbai bo’lib , undan tovarning qaysi davlatda tayyorlanganligini, qaysi korxona ishlab chiqarganligini va tovar haqidagi ma’lumotlarni aniqlash mumkin. 13 ta raqamdan iborat 8710335230431tovar kodining birinchi ikki raqami -87 tovar gollandiyada ishlab chiqarilganligini, keyingi 5 ta raqam -10335 tovar ishlab chiqarilgan firmani, keyingi 5ta raqam -23043 tovarning xususiyatlari haqida ma’lumot beradi. Oxirgi raqam esa -1 tovar kodining nazorat raqamini ifodalaydi. Tovarning kodi yordamida u haqiqiy yoki qalbaki ekanligini quydagi sodda arifmetik hisob kitorblar yordamida bilib olish mumkin.
1. CHapdan o’ngga tomon juft o’rnida turgan raqamlar qo’shib chiqiladi: 7+0+3+2+0+3=15
2. chiqqan natija 3 ga ko’paytiriladi: 15*3= 45
3. Toq o’rnida turgan raqamlar qo’shib chiqiladi, oxirgi nazorat raqamidan tashqari: 8+1+3+5+3+4= 24
4. 2 chi natija bilan 3 chi natija qo’shiladi: 45+24= 49
5. chiqqan sonning oxirgi raqami 10 dan ayriladi: 10-9=1
6. Oxirgi natija tovar kodining nazorat raqami bilan bir xil bo’lsa, tovar haqiqiy, aks holda qalbaki bo’ladi.
AQSH, Kanada 0-09;
Frantsiya 30-37;
Germaniya 40-43;
YAponiya 49
SHimoliy irlandiya va Angliya 50
Gretsiya 52;
JAR 60(01);
Finlandiya 64;
Norvegiya 70;
Isroil 72;
SHvetsiya 73;
SHvetsariya 76;
Italiya 80-83;
Ispaniya 84;
CHexiya, slovakiya 85(9);
Turkiya 86(9);
Gollandiya 87;
Avstriya 90-91;
MDH va O’zbekiston 460-479.



Download 106,61 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish