1. Idrok deb nimaga aytiladi? Inson Tafakkurining vazifasi nima? Nutq va uning turlari

1. Idrok deb nimaga aytiladi?
2. Inson Tafakkurining vazifasi nima?
3. Nutq va uning turlari
4. Xayolning inson fikrlashidagi o’rni?
5. Dars mobaynida zamonaviy pedagogik texnologiyalarga misollar keltiring.


2.Tafakkur nima o’zi?
Tafakkur oliy darajadagi ilohiy hissiyotlar manbai va bunday hissiyotlar zamirida haqiqat mavjud. Tafakkurda fano ishqidan ko’ra, baqo shukuhi mavj uradi. Olam mohiyatini anglatuvchi va insonni chinakam o’zligiga qaytaruvchi quvvat manbai aynan tafakkurdir. Tafakkur sarhadlariga etmoq oson yumush emas. Buning uchun faol ong mezonlari yig’indisidan hosil bo’lgan chinakam sabrni bir manbaaga qaratmoq lozimki, sabr asoslari foniy nafsini chetlab o’tadi va olam mohiyatini anglayotgan o’zlik uchun ichki go’zallik dunyosi eshiklari ochilib, insonni yuksakka ko’taruvchi tafakkur o’z qiyofasini namoyon etadi. Soxta go’zallik, moddiyat unsurlariga berilib, jismoniy rohat mezonlariga ko’nikib qolgan inson uchun ruhiyat olamidagi mavhum lazzat sirlari ko’pincha mavhumligicha qoladi va anglamoq lozimki, bunda mavhumlik lazzati kaliti, aynan tafakkur qo’lidadir.
Aslida ong ilohiy ne’mat bo’lib, u insonni olam kengliklari uzra oliy tafakkur sari etaklab boruvchi quvvat tizimidir. Ming afsuski, insonlar o’z onglari quvvati tizimidan chiqib ketmoqdalar.
Anglamoq lozimki, olam Iloh mahsuli, sinov va ibodat maydoni. O’zlikni anglash odamiylik hislatlari bilan uni obod qilish saroyidir. Olam, garchi samo kengliklari odam uchun sirli bir xilqat bo’lsada, olamning odam yashaydigan qismi ona zamin olam qonunlarini anglatib turuvchi asosli manbaadir. Olam odam uchun imkoniyatlar bekati. Har bir odam bu bekatda qo’nib o’tarkan, o’zligini anglab odamiylik tamoyillariga amal qilgan holatda, o’z manziliga o’zlik bilan etib olmoqni
3.Nutqning turlari va vazifalari
1. Ishtirokchilar soni bo'yicha
Suhbatdagi ishtirokchilar soniga (bir yoki undan ko'p) qarab, nutq monolog va dialogiy bo'lishi mumkin. Suhbat "boshlang'ich - asosiy qism - oxir" sxemasiga asosan quriladi. Ishtirokchilarning nusxalari o'zaro bog'liq bo'lib, bir-biridan chiqishadi. Bunday nutq o'z-o'zidan paydo bo'ladi, chunki suhbatdoshning reaktsiyasi aniq ma'lum emas. Monologdan keladigan asosiy farq. Dialog kundalik muloqot, biznes suhbati va boshqalar uchun xizmat qilishi mumkin.
Monolog ham o'z-o'zidan bo'lishi mumkin va ehtimol hatto tayyorlangan bo'lishi mumkin. Jamoatga yuborilgan monolog izchil, tuzilgan bo'lishi kerak. Buning uchun yuqorida keltirilgan ma'noni ta'kidlaydigan va tinglovchining e'tiborini tortadigan (intonatsiya, imo-ishoralar, pauzalar) qo'shimcha tilni qo'llamaslik kerak. Nutqning turlari (monologik) uning maqsadiga qarab farqlanadi: rag'batlantiruvchi, ma'lumot beruvchi yoki ishonchli.