1. Fiziologiya va tibbiyot fanining predmeti

Kuchlanish davri
(0,08 s), bu asenkron qisqarish bosqichiga bo'linadi - 0,05 s va izometrik 
qisqarish fazasi - 0,03 s. 
Asinxron qisqartirish bosqichi
(0,05 s) qorinchalarning kontraktil miokardining mushak 
tolalarini bir vaqtda qo'zg'atmaslik bilan ta'minlanadi. Siqilish yurakning o'tkazuvchanlik 
tizimiga eng yaqin bo'lgan tolalardan boshlanadi. 
Izometrik qisqarish bosqichi
(0,03 s) atrioventrikulyar klapanlarning yopilishi bilan boshlanadi. 
Papiller mushaklar tendon filamentlarini cho'zadi va klapanlarning atriyaga aylanishini oldini 
oladi. Qorinchalardagi bosim aorta va o'pka arteriyasidagi bosimdan oshib ketishi bilanoq 
yarim oy klapanlari ochiladi. 
Surgun davri
tez chiqarish fazasi (0,12 s) va sekin chiqarish fazasi (0,13 s) ga bo'linadi. 
Ikkala qorincha bir vaqtning o'zida qisqaradi, qisqarish to'lqini yurak cho'qqisida paydo bo'ladi 
va yuqoriga tarqaladi, qon qorinchalardan aortaga va o'pka magistraliga itarib yuboradi. 
Atriyoventrikulyar klapanlar yopiladi, chunki qorinchalardagi bosim yuqori va atriumdagi 
bosim nolga teng. Semilunar klapanlar ochiq, atriyal sfinkterlar ham ochiq, shuning uchun 
atrium qon bilan to'ldiriladi. Undan keyin yurakning umumiy pauzasi kuzatiladi. 
Yurakning umumiy pauzasi
(0,37 sek) o'z ichiga oladi: qorincha bo'shashish davri - 0,12 sek 
(protodiastol - 0,04 sek va izometrik bo'shashish fazasi - 0,08 sek) 

---

65 
Protodiastol
(0,04 s) qorinchalar muskullari bo'shashishining boshidan semilunar klapanlarning 
yopilishigacha davom etadi. Qorinchalardagi bosim aorta va o'pka magistralidagi bosimdan 
kamroq bo'ladi, shuning uchun semilunar klapanlar yopiladi. 
Izometrik gevşeme bosqichida (0,08 s) semilunar klapanlar allaqachon yopiq, atrioventrikulyar 
klapanlar esa hali ochilmagan. Qorinchalardagi bosim pasayadi, bu esa atrioventrikulyar 
klapanlarning qon massasi bilan ochilishiga olib keladi. Atriyadagi diastol paytida to'plangan. 
Qorinchalarni to'ldirish davri boshlanadi. 
qorinchalarni to'ldirish davri
(0,25 s) tez to'ldirish bosqichiga bo'linadi - 0,08 s va sekin 
to'ldirish bosqichi - 0,17 s.