1. Fanning mohiyati. Fan


Sinergetika metodining olamni bilishdagi o`rni



Download 117,48 Kb.
bet33/36
Sana24.02.2022
Hajmi117,48 Kb.
#205228
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   36
Bog'liq
1. Fanning mohiyati. Fan

46.Sinergetika metodining olamni bilishdagi o`rni.
Дуненинг синергетика манзараси тугрисида биз И.Рахимовнинг карашларига асосланиб, куйидаги фикрларни келтирмокчимиз.
Синергетика илмий йуналиш сифатида физика, кимевий, биологик ходисаларнинг хамда иктисодий, техник, ижтимоий жараенларнинг уз- узини ташкил этиш, уз-узини бошкариш, тартиблиликдан тартибсизлик (хаос)га утиши, чизиклилик ва чизиксизлик каби холатларининг мохияти ва конуниятларини изохлайди.
Дуне манзарасини тушунишда синергетика асосчиларидан бири Г.Хакен фикрича, бизни куршаб турган ва биз кузатиб турган борликда инсон ва инсоният жамиятидан мураккаброк тизим йук. Шунинг учун хам инсон ва жамиятни урганишда илмий тафаккур хозирча сезиларли ютукларни кулга киритди, деб айта олмаймиз. Зеро, нотирик табиат билан тирик табиат, материя ва онг (гоя, рух, маънавият) орасига, табиат билан жамият уртасига куринмас тусик куйилган дифференциаллаш- ган классик илмий билимда бунинг учун зарурий шароитнинг узи йук эди.
Жамиятни, инсонни, унинг хаети ва такдири масалаларини тахлил этиш жараенида синергетика хар кандай тизим ривожининг асосий шар- ти сифатида бу тизимнинг очик булиши, яъни, атроф-мухит билан мод- да еки информация алмашиниши кераклиги хакидаги гоясини илгари суради. Ушбу гоя айни замонда таникли француз файласуфи Анри Берг- соннинг очик жамият хакидаги гоялари билан уйгундир. Бергсоннинг «епик» жамият «статик» (тургун) ахлок ва дунекарашга, «очик» жамиятни эса «динамик» (узгарувчан) ахлок ва дунекарашга асосланиши хакидаги таърифида ушбу уйгунлик янада якколрок куринади. Маълумки, Бергсоннинг уктиришича, биринчи типдаги «епик» жамият факатгина кишилик жамиятини эволюцион тур сифатида сакланишига хизмат килса, иккинчи типдаги «очик» жамият эса инсониятнинг кейинги эволюция- сига йуналтиради. Биринчи турдаги жамият боши берк кучага олиб борса, иккинчиси хает жараенларининг узлуксизлигига олиб келади.
Синергетика тараккибтнинг эволюцион тамойилини асос килиб олди. Эволюцияга борликнинг умумий конуни сифатида инсон билан табиат уртасидаги муносабатларнинг ифодаси, деб карайди, тараккиёт жараёнида бекарор холат билан баркарор холат уртасидаги алокадорликка алохида эътибор беради.

Download 117,48 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish