1. embl – European Molecular Biology Laboratory genbank ddbj – dna date Bank in Japan

Mavzu: Irsiy kasalliklar
Reja:
1. EMBL – European Molecular Biology Laboratory
2. GENBANK
3. DDBJ – DNA Date Bank in Japan
4. IRSIY KASALLIKLAR
5. GENETIK XARITA
Nukleotid ketma- ketliklari haqidagi ma’lumotlar bazalariga 3 ta eng yirik bazalarni misol qilamiz:
NCBI (GENBANK)
EMBL( European Molecular Biology Laboratory)
DDBJ(DNA Date Bank in Japan).
Bu ma’lumotlar bazalarida DNK va genlarning nukleotid ketma-ketliklari, matnli tavsiflar, jadvallar haqidagi ma’lumotlar saqlanadi.
1. EMBL – European Molecular Biology Laboratory
1992- yil gen tuzilishi ma’lumotlarining massivli nalizlari, ularni yig’ish bo’yicha Geydelberg (Germaniya) shahridaYevropa bioinformatika instituti tashkil etildi.
1995-yil Buyuk Britaniyaning Kembridj shahriga ko’chirildi.Ushbu ma’lumotlar bazalarida DNK va RNK fragmentlarining birlamchi strukturalarini aniqlashga doir ma’lumotlar saqlanadi.
2. GENBANK
1982- yil AQSH Sog’liqni Saqlash Instituti qoshidagi biotexnologik ma’lumotlar milliy markazi (NCBI) tomonidan tashkil etildi. NCBI o’z oldiga bir qancha vazifalarni qo’yadi:
Molekular biologiya, biotibbiyot, genetika bo’yicha yig’ilgan, axborotlarni saqlash, va tahlil qilish uchun avtomatlashtirilgan tizimlarni yaratish, Biologik faol molekula, moddalarni struktura va qiymatini tadqiq qilish, olingan ma’lumotlarni komputer yordamida qayta ishlash.
Biologiya sohasidagi tadqiqotlar va tibbiyot xodimlari uchun dasturiy ta’minot yaratish, va bularning keng doirada qo’llanilishiga ko’maklashish.
Butun dunyo bo’ylab bioinformatik axborotlarni jamlash, uchun kuchlarni birlashtiris .
3. DDBJ – DNA Date Bank in Japan
Yevropava AQSH bilan doimiy aloqada bo’lib, DNK nukleotid ketma-ketliklari bo’yicha ma’lumotlarni saqlaydi. Birinchi bo’libYaponiyaning Mishimato shahrida tashkil topgan, undagi axborotlarning 75% i sekvinirlangan DNK ketma-ketliklari, 25% i genlar ekspressiyasi haqidagi ma’lumotlardan iborat.
Bugungi kunga kelib NCBI bazasida eukariot organizm genomi to’liq ketma-ketligi o’rnatilishi bo’yicha 3413 ta loyiha (proyekt) qayd etildi. Bulardan
2568 tasi – bakteriyalar
171 tasi – arxeylar
1000 tasi – prokariotlarning to’liq genomlari hisoblanadi
Genom terminini birinchi bo’lib G. Vinklerom tomonidan 1920 –yilda biologik turlarning gaploid xromosoma genlarini ifodalash uchun taklif etilgan edi.
O’sha vaqtlardayoq, genomning genetipdan asosiy farqi uning organizm to’laligicha ifodalashida ekanligi ma’lum bo’ldi. Bugungi kunga kelib birturga mansub bo’lgan ko’p hujayrali organizmlarning alohida hujayrasidagi xromosomalarning gaploid to’plamidagi barcha DNK yig’indisi genom deb yuritiladi.