1. Detalning maksimal o’lchamlari (diametr x uzunlik), mm: 400x710

TOPSHIRIQ MA’LUMOTLARI

1. Detalning maksimal o’lchamlari (diametr x uzunlik), mm: 400x710;

2. Detalning mnimal diametri, mm: 30;
3. Ishlov beriladigan materiallar: uglerodli po’lat, kul rang cho’yan;
4. Ishchi operatsiyalar turlari: ichki va tashqi yuzalarga toza va dag’al ishlov berish;
5. Bosh xarakatning teziklar soni: 11;
6. surishlar soni: 9;
7. Ishlab chiqarish turi: seriyali;
8. Tezliklar va surishlar boshqarish uslubi: dastakli.

TEXNOLOGIK HISOBLAR

Hisoblash tartibi:
t -> S -> -> -> n
Ishlab chiqarishda asosan qo’llaniladigan kattaliklardan kelib chiqqan holda, qirqish chuqurligini tanlaymiz:
=5 mm – dag’al ishlov berish uchun;
=0.5 mm – toza ishlov berish uchun;

I. Bo’ylama yo’nish.

Keyingi o’rinlarda olinadigan qiymatlar tegishli mashinasozlik bo’yicha qo’llanmalardagi jadvallardan olindi.
I.1. Dag’al ishlov berish uchun surishlar qiymatlarini tanlaymiz:
t=5 mm, T=60 min. =0.3 – 1.3 mm/ayl – po’lat uchun, . =0.4– 1.5 mm/ayl – cho’yan uchun;

I.2. Toza ishlov berish uchun surishlar qiymatlarini tanlaymiz:

t=0.5 mm, T=60 min. =0.3 – 1.3 mm/ayl – po’lat uchun, . =0.4– 1.5 mm/ayl – cho’yan uchun.

II. Ko’ndalang yo’nish.

Po’lat uchun: =0.36 mm/ayl, =0.1 mm/ayl;
Cho’yan uchun: =0.55 mm/ayl, =0.15 mm/ayl.

III. Kesish tezliklarini aniqlash.

Ma’lumki kesish tezligi quyidagi formuladan hisoblanadi:

m/min

– tezliklar hisobi uchun to’g’irlash koifsenti. Uni taxminan 1 ga teng deb qabul qilish mumkin.
= eng qattiq material + eng katta kesish chuqurligi + asbob tezkesar po’latdan,
= eng yumshoq material + eng kichik kesish chuqurligi + asbob qattiq qotishma.

III.1. Minimal kesish tezligini anilash

III.1.1. Bo’ylama yo’nish
a) bo’ylama yo’nish po’lat uchun:
=56, =0.25, =0.66, m=0.125, t=5 mm, S=1.3 mm/ayl.
= =18.88 m/min

b) bo’ylama yo’nish cho’yan uchun:

=75, =0.2, =0.50, m=0.125, t=5 mm, S=1.5 mm/ayl.
= =26.6 m/min

III.1.2. Ko’ndalang yo’nish

a) ko’ndalang yo’nish po’lat uchun:
=23.7, =0.66, m=0.25, S=0.36 mm/ayl.
= =16.713 m/min

b) ko’ndalang yo’nish cho’yan uchun:

=47, =0.5, m=0.25, S=0.55 mm/ayl.
= =22.8 m/min

Bajarilgan hisoblardan tezliklarning eng minimal qiymatini tanlaymiz:

a) bo’ylama yo’nish uchun – =18.88 m/min;
b) ko’ndalang yo’nish uchun – =16.7 m/min.

III.2. Maksimal tezlik qiymatini aniqlash

III.2.1. Bo’ylama yo’nish
a) bo’ylama yo’nish po’lat uchun:
=420, =0.15, =0.2, m=0.2, t=0.5 mm, S=0.1 mm/ayl.
= =326 m/min

b) bo’ylama yo’nish cho’yan uchun:

=292, =0.15, =0.20, m=0.2, t=0.5 mm, S=0.1 mm/ayl.
= =226.4 m/min

III.2.2. Ko’ndalang yo’nish

a) ko’ndalang yo’nish po’lat uchun:
=47, =0.8, m=0.2, S=0.1 mm/ayl.
= =130.75 m/min

b) ko’ndalang yo’nish cho’yan uchun:

=86, =0.4, m=0.2, S=0.11 mm/ayl.
= =91.7 m/min

Bajarilgan hisoblardan tezliklarning eng minimal qiymatini tanlaymiz:

a) bo’ylama yo’nish uchun – =326 m/min;
b) ko’ndalang yo’nish uchun – =130 m/min.
Hioblarni umumiylashtiramiz:
a) bo’ylama yo’nish uchun: =18.88 m/min, =326 m/min.
b) ko’ndalang yo’nish uchun: =16.7 m/min, =130.75 m/min.
Stanok uchun umumiy maksimal va minimal tezliklarni tanlaymiz:
=326 m/min, =16.7 m/min.

IV.1. Kesish kuchini aniqlash. Kesish kuchi quyidagi formuladan aniqlanadi:

=
Kesish kuchini po’latg dag’al ishlov berish uchun hisoblaymiz. Chunki unda kuch maksimal qiymatga ega bo’ladi. Jadvaldan koifsentlarni olamiz:
=300, =1, =0.75, =0.15, t=5 mm, S=1.3 mm/ayl.
=300 =1500*1.22*1.55=2841.2 kg.

IV.2. Kesish quvvatini aniqlash

= = = 8.7 kVt.

V. Aylanish chastotalarini hisoblash

= = 3459 ayl/min.
= = 13.3 ayl/min.
Geometrik qator maxrajini aniqlaymiz.

Bizning hisoblarimizdan kelib chiqqan geometrik qator maxraji odatda mashinasozlik zavodlarida ishlatiladigan dastgohlarnikidan farq qiladi. Va shuni aytish kerak-ki, odatda dastgohning chetki aylanish chastotalaridan juda kam hollarda foydalaniladi. Shularni hisobga olgan holda, geometric qator maxrajini =1.41 va dastlabki aylanish chas-totasini standart qatorlarga asosan, =63 ayl/min deb qabul qilish maqsadga muvofiq.
Standart aylanish chastotalarini belgilab olamiz:
=63 ayl/min, =90 ayl/min, =125 ayl/min, =180 ayl/min, =250 ayl/min, =355 ayl/min, =500 ayl/min, =710 ayl/min, =1000 ayl/min, =1 400 ayl/min, =2 000 ayl/min.
VI. Bosh xarakat elektrodvigatelini tanlash:
= = =8.7 kVt
=0.75 : 0.8. Qabul qilamiz: =0.8.
Bu hisoblardan kelib chiqib, aylanish chastotasi 1460 ayl/min va quvvati 11 kVt bo’lgan asinxron elektr dvigatlni tanlaymiz:
4A132M4Y3.

TEZLIKLAR QUTISINI DASTLABKI MUSTAXKAMLIKKA HISOBLASH

Berilgan ma’lumotlar: 1) =11, =1.41; 2) =63 ayl/min, =2 000 ayl/min; 3) =11 kVt, =1460 ayl/min; 4) Qabul qilingan kinematik tuzilish (3*2*2) va qabul qilingan kinematic sxema (1-variant).


= , = , = , = , = , = , = , = .

1) Shpindelning hisobli aylanish chastotasini aniqlash.

Hisobli aylanish chastotasi quyidagi formula yordamida aniqlanadi:

Qabul qilamiz: .
Hisobli aylanish chastotasiga to’g’ri keladigan kinematik zanjirni aylanish chastotalari grafigida ajratib olamiz.
2) Tezliklar qutisi vallarida quvvatlar va burovchi momentlarni aniqlash.
Tezliklar qutisi vallarida quvvatlar quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
=
bu yerda, – elektr dvigatel quvvati, , – bir juft yumalatish podshibniklarining F.I.K., – tishli g’ildiraklar juftligining F.I.K., – tasmali uzatmaning F.I.K., x, y, k mos ravishda ushbu uzatmalar soni.
Bizning misolimizda =0.99, =0.97, =0.96, x=5, y=3, k=1.
= =11.0 kVt; = * * =11*0.99*0.99*0.97=10.46 kVt;
= * * =11*0.99*0.99*0.99*0.99*0.97=9.94 kVt;
= * * =11*0.99*0.99*0.99*0.99*0.98*0.98*0.97=9.54 kVt;
= * * =11*0.99*0.99*0.99*0.99*0.99*0.98*0.98*0.98*0.97=9.17 kVt;
3) Hisobli kinematik zanjirining vallaridagi burovchi momentlarni aniqlaymiz:
1460* =125 ayl/min.
;
;



Hisoblash ma’umotlarini quyidagi jadvalga kiritamiz:

Val tartib raqami	Aylanish chastotasi	Quvvat	Burovchi moment
0	1460	11	73.4
I	1000	10.46	106
II	1000	9.94	97.8
III	500	9.54	176
IV	125	9.17	619

4) Vallarni loyihaviy hisoblash

Vallarni dastlabki diametrik hisoblash quyidagi formula bo’yicha amalga oshiriladi:

13 ≤ C ≤ 15. Qabul qilamiz C=14





Hisoblangan vallar diametrlari qiymatlarini eng katta yaqiniga yaxlitlaymiz (podshibniklar standartlariga ko’ra), mm:
15, 17, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85 va hokazo.
Tanlangan qiymatlarni podshibniklarga o’rnatiladigan val qiymatlari sifatida qabul qilamiz, ya’ni:

Ushbu diametrlarga qarab GOST dan tegishli podshibniklarning tashqi diametri va xalqa enini tanlaymiz.

TASMALI UZATMANI HISOBLASH