1. Detalning maksimal o’lchamlari (diametr x uzunlik), mm: 400x710

1) Tasmaning turi va profilini tanlash:
Tasma turi uzatmaning ish sharoitlari va zarur gabaritlariga qarab tanlanadi. Uzatmaning doiraviy tezligi V<25 m/s bo’lganda normal ponasimon tasmadan foydalaniladi. Ponasimon tasmaning profili tez harakatlanadigan valdagi eng katta burovchi momentga qarab tanlanadi:
N*m
bu yerda - yetakchi valdagi quvvat, kVt; – yetakchi valning aylanish chastotasi, ayl/min;
Berilgan ma’lumotlar: 1) kinematik sxema; 2) ; 3) 4) ; 5) N*m.

Hisoblash tartibi
1) T = 9550* = 71.95 N*m
Burovchi momentning qiymatiga qarab, jdval 1.10 dan normal kesimli Б turdagi tasmani tanlaymiz.
Tasma hxarakteristikalarini keltiramiz. h=10.5 mm; =17 mm; =14 mm; = 125 mm.
2) Yetakchi shkiv diametric quyidagi formuladan topiladi:
C – koifsient, normal tasmalar uchun C=38…42

Tanlaymiz:
3) Yetaklanuvchi shkiv diametrini aniqlaymiz:

– sirpanish koifsienti. ξ=0.01…0.02. Qabul qilamiz ξ=0.015.

Tanlaymiz:
Uzatish nisbatini aniqlaymiz:

Xatolikni aniqlaymiz:

Ruxsat etilgan xatolik 4%. 2.9<4. Shkiv to’g’ri tanlandi.
4) Uzatmaning o’qlararo masofasini aniqlaymiz:




– shart bajarilyapti.
4) Tasmaning hisobli uzunligini aniqlaymiz:


Hisoblangan qiymatni standartdan yaxlitlab olamiz:
5) O’qlararo masofani oydinlashtiramiz:

6) Yetakchi shkivda tasmani qamrab olish burchagini aniqlaymiz:

- shart bajarilyapti.
7) Tasmaning yo’l bosish chastotasini aniqlaymiz:
;
Bunda – tasmaning doiraviy tezligi. U quyidagicha aniqlanadi:

8) Tasmalar sonini aniqlash.

Doiraviy kuchni topamiz:

Ruxsat etilgan foydali kuchlarni topamiz:

GOST 1284 ga ko’ra

bu yerda, – ekvivalent diametr. – tasmaning hisobli eni.
– koifsient. U quyidagi formula yordamida aniqlanadi.




uchun , ish rejimi koifsenti. Tokarlik stanoklari uchun . Demak


– tasmaning kesim yuzasi. Yuqoridagi hisobdan tasmalar soni: . Qabul qilamiz.
10) Tasmalarning taranglik kuchlarini aniqlash:

– ishchi tortish koifsienti.

– dastlabki tortish koifsienti. Normal tasmalar uchun qabul qilinadi.





Markazdan qochma kuch tasirida yuzaga kelgan taranglik kuchi:

– 1 metr tasma og’irligi. qabul qilamiz.

Tasma shoxlarining tarangligi:

TISHLI UZATMALARNI LOYIHAVIY HISOBLASH

Eskizli loyialash jarayonida silindrik tishli uzatmalar kontakt mustahkamlikka hisoblanadi. Shunda o’qlararo masofaning taxminiy qiymati quyidagi formula bilan aniqlanadi:

bu yerda, – yordamchi koifsient (loyihaviy hisobda ishlatiladi), ; - uzatmaning uzatishlar soni( – yetaklanuvchi g’ildirakning tishlar soni, – yetakchi valning tishlar soni); – g’ildirak uzatayotgan burovchi moment, ; – yuklamani tish eni bo’yicha taqsimlanishini hisobga oluvchi koifsient, ; – tish eni koifsienti, tezliklar qutisi uchun ; – ruxsat etilgan kontakt kuchlanishi, :

bu yerda, – kontakt bardoshlilik koifsienti (jadval 1 dan olinadi). – chidamlilik koifsienti, - havfsizlik koifsienti, .
1. Tishli g’ildiraklar materialini tanlaymiz. Masalan, uglerodli ligerlangan po’latlar. Masalan 40X markali po’lat. Material qattiqligi HB<350, termik ishlov berish – normallashtirish. Jadvaldan qabul qilamiz:

Shunda
Xisobni n=birinchi uzatmalar guruhi uchun amalga oshiramiz: = , = , = , , = . Qabul qilamiz , , , .