1. Demokratik institutlar rivoji fuqarolik jamiyati talabi

munosabatini, ular o‘rtasidagi muvozanatni anglatadi»
73
. 
Xususan, mustaqillikning dastlabki yillaridan boshlab O‘zbekistonda xalqni davlat 
hokimiyatini boshqarishda ishtirok etishini ta’minlashning siyosiy-huquqiy asoslarini yaratilishiga 
alohida e’tibor qaratildi. O‘zbekistonda yangi demokratik jamiyat asoslariga o‘tish, totalitarizmdan 
meros bo‘lib qolgan davlat va fuqaro munosabatlariga barham berish siyosatning ustuvor 
yo‘nalishiga aylandi. Qisqa davrda mamlakatda "fuqaro - jamiyat -davlat" tizimi qonuniy asosga 
qo‘yildi. Bu - siyosiy jihatdan keng va atroflicha tahlilga ega bo‘lgan jarayon. CHunki, uning 
mohiyati jamiyatda demokratik jarayonlarni amalga oshirishni nazarda tutadi, eng muhimi, fuqaro 
manfaati bilan davlat hokimiyatini boshqarish o‘zaro muvofiqlashtiriladi. Bu jamiyatda, insonning 
barcha huquqlari: xususan, davlat ishlarida qatnashish; e’tiqod erkinligi; yig‘ilishlar; uyushmalar 
erkinligini amalda ta’minlash siyosiy voqelikka aylanadi. '"Fuqaro" va "davlat" munosabatlaridagi 
mavjud begonalashish jarayonlariga barham berilib, ularni davlat hokimiyatini boshqarishga 
bo‘lgan mas’ulligi hamda davlatning fuqarolar oldidagi javobgarligi vujudga keldi. Jumladan, bosh 
Qomusimizning 32-moddasida belgilab qo‘yilganidek, O‘zbekiston Respublikasining fuqarolari 
jamiyat va davlat ishlarini boshqarishda bevosita hamda o‘z 
74
vakillari orqali ishtirok etish huquqiga egadirlar deb, belgilab qo‘yiladi. Bunday imkoniyat 
jamiyatda demokratik institutlarning rivoji bilan ta’minlanadi. 
Demokratik institutlar jamiyat hayotida demokratik tamoyillarni qaror topishga xizmat 
qiladigan tashkilotlar va tuzilmalar majmuasi. Tarixiy jihatdan ularni shartli ravishda demokratik 
mazmunga ega bo‘lgan an’anaviy, ijtimoiy- 
73
Karimov I.A. Ona yurtimiz baxtu iqboli va buyuk kelajagi yo’lida xizmat qilish-eng oliy saodatdir T.: O’zbekiston. 2015. B. 17. 
74