1-dekabr Oitsga qarshi kurashish kuni

Navoiy shahar 8-umumiy o’rta ta’lim maktabi kimyo fani o’qituvchisi Samadova Zuriyatning “Biz Oitsga qarshimiz” mavzusida o’tkazgan tadbir

Ishlanmasi

Biz Oitsga qarshi kurashamiz

1-dekabr “OITS ga qarshi kurashish” kuniga bag’ishlangan tadbir ishlanmasi.

OITS va OIV

• OITS (Ortirilgan immunitet tanqisligi sindromi) – davolanilmagan taqdirda OIV (Odam Imunitet Tanqisligi Virusi) ning imunitetni ishdan chiqishiga yo’l ochgan bir sindromdir.
• OIV tashiganlarga, OIV musbat deb ataladi. OIV musbat va OITS farqlidir. Har bir OIV musbat bo’lgan kishi OITS lar orasiga qo’shilmaydi.
• Hozirgi kunda OIV musbatlat turli xil yo’llar bilan davolanib, OITSlarni orasiga qo’shilmasdan yashab kelmoqdalar. OIV musbat bo’lgan kishilar ortiq o’limlarini kutmayabdilar. Hozirgi kundagi davolanish yo’llari bilan OIV/OITS ortiq surunkali kasallikdir.

OITS yuqish yo’llari

• OIV virusi qonga yuqqandan so’ng bir necha yil davomida o’zini sezdirmaydi. Virus yuqqandan so’ng test qildirilgan taqdirda faqatgina 3 oydan so’ng to’g’ri javobni ko’rsatadi.
• Ortirilgan Imunitet Tanqisligi Sindromi – ret-rovirus guruhiga mansub virus qo’zg’atadigan kasallik ikki davrga bo’linadi: OIV infeksiyasi va bevosita OITS davri. OIV infeksiyasi davri odam organizmida virus bor, lekin kasallik alomatlari hali namoyon bo’lmagan davr.

OITS 1-qayerda aniqlangan ?

• Virus deyarli bir vaqtda Parijda prof. Lyuk Montanye hamda AQSHda professor Gallo boshchiligidagi olimlar tomonidan kashf etilgan(1983-yil). Bu virus odamning imunitet tizimiga tanlab ta’sir ko’rsatadi, ayniqsa SD4+ immun hujayralariga qirg’in keltiradi. Virus odam organizmiga tushgach 2-3 kundan so’ng 25-30% hollarda infeksiya davriga xos alomatlar kuzatilishi mumkin. Bu “o’tkir serokonversiya sindromi” deb ataladi, bunda harorat ko’tariladi. Tunda terlash, bo’g’imlar va bosh og’rig’i loxaslik, qayt qilish, ichketishi, badanda ayniqsa uning yuqori qismida toshmalar paydo bo’lishi mumkin.

OITS va OIV bilan boglist masalalar

• O’zbekistonda OIV va OITS bilan boglits masalalar sog’liqni saqlash vazirligining OIV va OITS xizmati tomonidan amalga oshiriladi. Respublika OIV va OITS, qoraqalpog’iston respublikasi OIV va OITS markazi, toshkent shahar va viloyatlat OIV va OITS markazlari o’z hududlarida ushbu soha faoliyati bilan bo’gliq barcha prafilaktik, epidemiologik, lab. Tekshiruvi davolash tadbirlarini olib boradi. Har bir markaz qoshida o’z ixtiyori bilan lab. Tekshiruvi uchun kelganlari sir saqlagan holda tekshiradigan anonim xonalar mavjud. Maqsadli guruhlargiyohvandlar hodimlari bilan virus yuqib qolishining oldini olish maqsadida xufiyona ish olib boradigan ishonch punktlar (IP) ham ishlaydi.

OITSning yuqish yo’llari

• OITS bilan og’riganlarning ko’pchiligi narkomanlar
• (giyohvandlar) gomova biseksuallar tashkil etadi.
• OITS organizmga parentiral mulojalar(nosteril igna, shprits va boshqa tibbiy anjomlar ishlatilganda), inifitsirillangan qon va unning o’rnini bosuvchi dorilarni qo’llash, a’zo va to’qimalarni ko’chirib o’tkazish(transplantatsiya) vaqtida, shuningdek virusni yuqtirib olgan onadan homilaga, homiladorlik davrida, tug’ish davrida va go’dak emiziladigan bo’lsa sut bilan yuqib qolishi mumkin.

OIV musbat bo’lgan bemor , hech qanday himoyalovchi vositasiz jinsiy aloqaga kirmasligi zarur . ochiq yaralar , vujudga mikroplar viruslar , bakteriyalarni olib kirmasligi , yara plasterlari yoki stirlangan paxta, doka kabilar bilan bekitilishi zarur . jinsiy aloqa (taxrir) .

• OIV musbat bo’lgan bemor , hech qanday himoyalovchi vositasiz jinsiy aloqaga kirmasligi zarur . ochiq yaralar , vujudga mikroplar viruslar , bakteriyalarni olib kirmasligi , yara plasterlari yoki stirlangan paxta, doka kabilar bilan bekitilishi zarur . jinsiy aloqa (taxrir) .
• OIV jinsiy aloqadan ham yuqadi .OIV musbati bo’lgan bemor jinsiy aloqada himoyalovchi vositalardan foydalansa , oivni jinsiy aloqadagi sherigiga yuqtirmasligiga deyarli butunlay kaflat beriladi.

E’tiboringiz uchun rahmat!