89. Fermer xo'jaliklariga yer maydonlari necha muddatga ijaraga beriladi?
Fermer xo‘jaliklari yuritish uchun yer uchastkalari ochiq tanlov asosida ijaraga ellik yilgacha bo‘lgan, lekin o‘ttiz yildan kam bo‘lmagan muddatga beriladi.
90. O'zbekistonda kimlar fermer bo'lishi mumkin?
Fermer xo‘jaligining boshlig‘i shu xo‘jalikning muassisi — fermerdir. O‘n sakkiz yoshga to‘lgan, qishloq xo‘jaligida tegishli malaka yoki ish tajribasiga ega bo‘lgan O‘zbekiston Respublikasining fuqarosi fermer bo‘lishi mumkin.
Boshqa yuridik va jismoniy shaxslar bilan munosabatlarda fermer xo‘jaligi nomidan ana shu xo‘jalik boshlig‘i ish ko‘radi. Fermer xo‘jaligi boshlig‘ining huquq va majburiyatlarini boshqa shaxsga o‘tkazish taqiqlanadi, qonunda nazarda tutilgan hollar bundan mustasno.
91. Ишдан бўшатиш асослари
Фақат биргина иш берувчининг истак-хоҳиши билан ишдан бўшатиш мумкин эмас. Бунда фақат қонунчилик билан мустаҳкамланган асослар бўлиши зарур. Иш берувчи ўз ташаббусига кўра ходим билан меҳнат шартномасини бекор қилиши мумкин бўлган сабаблар Меҳнат кодексининг (МК) 100-моддаси 2-қисмида баён этилган. Мазкур рўйхат тугал бўлиб, унинг доирасидан чиқишга мулкчилик шаклидан қатъи назар ҳеч бир ташкилотга қатъиян йўл қўйилмайди. «Норма маслаҳатчи» газетасидаги шарҳлардан бирида ходимнинг меҳнат вазифаларини мунтазам ва бир марта кўпол бузганлиги учун ишдан бўшатиш мавзуси
92. Mehnat daftarchasi - xodimning mehnat faoliyati toʻgʻrisidagi asosiy hujjat. OʻzR Mehnat kodeksiga koʻra, ish beruvchi korxonada 5 kundan ortiq ishlayotgan xodimlarning hammasiga Mehnat daftarchasini tutishi shart (oʻrindoshlik asosida ishlovchilar bundan mustasno). Mehnat daftarchasiga xodim, u bajarayotgan ish haqidagi maʼlumotlar kiritiladi.
93. Majburiy mehnat tushunchasiga ta‘rif bering.
Majburiy mehnat - jazo tahdidi ostida ishlash uchun majburlashdir. Hech kim ishdan bo'shatish, ish haqini kamaytirish, pasaytirish va boshqa bahonalar bilan majburiy mehnat bilan shug'ullanishga haqli emas.
Majburiy mehnat faoliyati deb hisoblanmaydi, buning bajarilishi talab etiladi:
• harbiy yoki muqobil xizmat to'g'risidagi qonunlar asosida;
• favqulodda holatlarda;
• qonuniy kuchga kirgan sud qaroriga ko'ra;
• qonun hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa hollarda.
Bu shuni anglatadiki, yuqorida ko'rsatilgan holatlar bundan mustasno, zo'ravonlik yoki tahdidlardan (jazodan foydalanish, mehnatni cheklash va rag'batlantirish) foydalanib, xodimning kasbiy faoliyati bilan bog'liq bo'lmagan ishlarga jalb qilinishi majburiy mehnat deb e'tirof etiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |