1. Bozor iqtisodiyoti tizimini mohiyatini yoritib bering? Javob

112. Korxonaning tashkiliy-texnik darajasi deganda nima
tushuniladi? Javob
Tarmoqning kompleks tahlilini va uning jozibadorligini baholashni MDH davlatlari uchun Jahon tiklanish va taraqqiyot banki tomonidan ishlab chiqilgan investitsiyaviy loyihalashtirishda malumotlarini toplash, tahlil qilish va umumlashtirish boyicha takliflarda berilgan uslub orqali amalga oshirish maqsadga muvofiqdir.
Nazariyaning konseptual xulosalaridan biri shundan iboratki, eng yirik korxonalar bozordagi kattagina ulush bilan bir tomondan va unchalik katta bolmagan ixtisoslashgan kichik korxonalar ikkinchi tomondan kozlagan foydalilik darajasiga erishish uchun imkoniyatga egadirlar.
Har qanday davlatda biznesning taqiqlangan sohalari (kontrabanda, pornografiya va boshqalar) hamda davlat monopoliyasi bolgan faoliyat turlari (qurol-yarog, zaharli kimyoviy moddalar, narkotik moddalar) mavjud boladi.
Koplab tadbirkorlar uchun u yoki bu tarmoqqa kirib borishda iqtisodiy va boshqa turdagi tosiqlar yuzaga kelib, ular odatda boshlangich kapital darajasining yuqoriligi, kiritilgan mablaglarning ozini qoplash muddati uzoqligi va foyda olishdagi noaniqliklarga bogliq boladi.
Shuningdek, tadbirkorlik faoliyatining davriylik (osish turgunlik, pasayish) tasiriga uchrashi sababli yuzaga kelgan bozor konyunkturasini ham hisobga olish lozim.
Biznes-rejani muvaffaqiyatli amalga oshirishda bozorni togri aniqlashdan tashqari uning hali egallanmagan yoki raqobatchilar tomonidan toliq foydalanilmagan qismini topish ham muhim ahamiyat kasb etadi. Yani malum bir istemolchilarga yonaltirilgan va tadbirkorga oz imkoniyatlaridan samraliroq foydalanish imkoniyatini beruvchi tadbirkorlik faoliyati sohasini ifodalovchi «bozor qismi»ni topish muhim. Uning hajmi bozor segmenti sigimidan kichik bolib, unda raqobatchilar kam bolishi lozim. Bu bozordan joy qidirish va uni egallash jarayonining mohiyatini aks ettiradi.
Ushbu jarayonni istemolchilar doirasi aniq belgilangan holda faoliyat sohasi miqyosini tanlash sifatida belgilash mumkin bolib, u muayyan tadbirkorning xususiyatlari va ustunliklariga mos keladi.