|
Асосий даражадаги тиббий ахборот тизимлари.
Уларнинг асосий мақсади турли мутахассисликлар шифокорларининг ишини компьютер қўллаб-қувватлашдир. Ушбу ТАТлар профильактик ва лаборатория диагностика ишларини, айниқса, оммавий хизмат кўрсатиш шароитида малакали мутахассислар этишмаслиги билан сифатини оширишга имкон беради. Уларнинг асосий мақсади турли мутахассисликлар шифокорларининг ишини компьютер қўллаб-қувватлашдир. Ушбу ТАТлар профильактик ва лаборатория диагностика ишларини, айниқса, оммавий хизмат кўрсатиш шароитида малакали мутахассислар етишмаслиги билан сифатини оширишга имкон беради.
Ечим топиш керак бўлган вазифаларга мувофиқ ТАТ қуйидаги асосий даражалар ажратилади:
- ахборот ва маълумотнома тизимлари;
- консалтинг ва диагностика тизимлари;
- асбоб-компьютер тизимлари;
- мутахассисларнинг автоматлаштирилган иш жойлари;
- Фойдаланувчининг талабига биноан тиббий ахборотни излаш ва тарқатиш учун маълумот олиш тизимлари.
Бундай тизимларнинг ахборот мажмуалари турли турдаги тиббий маълумотнома маълумотларини ўз ичига олади. Улар, аслида, маълумотлар базалари ва маълумотлар банклари бўлиб, улар фойдаланувчи талабига кўра тиббий ахборот маълумотларини киритиш, сақлаш, қидириш ва чиқариш учун мўлжалланган. Бу турли тиббиёт фанлари бўйича илмий маълумотлар, умумлаштирилган статистик ва технологик маълумотлар, бухгалтерлик маълумотлари бўлиши мумкин.
Тиббий маслаҳат ва диагностика тизимлари (МКДС)
Турли касалликлар ва турли тоифадаги беморларга касалликларни даволаш усуллари бўйича патологик шароитлар ва диагностика учун мўлжалланган. Ушбу тизимлар клиник кўриниш ва тестлар бўйича маълумотларга асосланган ҳолда, ҳар бир ҳолат бўйича малакали хулоса чиқариш ва беморни даволаш учун мақбул стратегияни ишлаб чиқишга имкон беради. Бундай тизимлар учун кириш маълумотлари касаллик белгилари, компьютер режимига диалог режимида ёки махсус мўлжалланган ахборот карталари форматида киритилган маълумотлардир. МКДС олдиндан кўриб чиқилган эксперт тизимларига ўз мақсадлари билан бир хилдир.
Тиббий муассасаларнинг тиббий ахборот тизимлари. Улар қуйидаги асосий гуруҳлар билан ифодаланади.
1) Маслаҳат марказларининг ахборот тизимлари тегишли бўлинмаларнинг ишлашини таъминлаш ва шифокорларни ахборот билан таъминлаш, фавқулодда вазиятларда маслаҳат бериш, ташхис қўйиш ва қарорларни қабул қилиш учун мўлжалланган.
АТ маслаҳат марказлари қуйидагиларга бўлинади:
- фавқулодда ва фавқулодда ҳодисалардан тиббий маслаҳат ва диагностика тизимлари
- бошқа клиник фанлар бўйича педиатрия шароитида фавқулодда вазиятларни узоқда маслаҳатлаш ва диагностика қилиш учун тизимлар.
2) Тиббий ахборот банклари. Улар таркибида ходимларнинг сифатли ва миқдорий таркиби, бириктирилган аҳолиси, асосий статистика маълумотлари, хизмат кўрсатиш соҳасининг тавсифи ва бошқа керакли маълумотларни ўз ичига олади.
3) Шахсийлаштирилган регистрлар. Уларда расмийлаштирилган тиббий маълумот ёки амбулатория карточкаси асосида бириктирилган ёки кузатув остидаги шахслар тўғрисида маълумотлар мавжуд. Рўйхатга олувчилар маҳаллий, оилавий шифокорлар, мутахассислар, аҳоли томонидан бемор ҳақида зарур маълумотларни тезда олиш, вазиятнинг динамикасини кузатиш, даволаш сифати ва профильактика чораларини таҳлил қилиш, статистик ҳисобот шаклларини олиш имкониятини беради.
4) скрининг тизимлари. Улар аҳолини преклиник-профильактик экспертиза қилиш, шунингдек, хавф гуруҳлари ва мутахассисларга ёрдам талаб этадиган беморларни аниқлаш учун мўлжалланган.
5) тиббий муассасаларнинг ахборот тизимлари. Улар барча ахборот оқимларини ягона тизимга бирлаштиришга асосланган ва турли хил муассаса фаолиятининг автоматлаштирилишини таъминлайди. Бунга қуйидагилар киради:
а) амбулатория поликлиникасининг мутахассисларини ва тиббий диагностика хоналарини ташкил этиш ва таҳлил қилиш, ушбу амбулатория поликлиникасига жойлаштирилган аҳоли тўғрисидаги маълумотларни сақлаш ва барча керакли тиббий ва статистик ҳисоботларни тузиш учун мўлжалланган амбулатория поликлиникаларининг ахборот тизимлари.
6) касалхонанинг шошилинч тиббий ёрдам бўлимига беморларнинг мурожаатларини рўйхатга олиш, тиббий бўлимларда уларнинг ҳаракати, анамнестиc, клиник, диагностика ва бошқа маълумотлар базасида тўплаш, дори-дармонларнинг шахсий ёзувларини йиғиш ва беморни касалхонада қолиш натижалари учун мўлжалланган стационар тиббиёт муассасаларининг ахборот тизимлари .
7) Илмий тадқиқот институтлари ва тиббиёт олий ўқув юртларининг ахборот тизимлари. Улар учта асосий вазифани ҳал қилишади: таълимнинг технологик жараёнини ахборотлаштириш, илмий-тадқиқот институтлари ва университетларнинг илмий-тадқиқот ишларини бошқариш.
Do'stlaringiz bilan baham: |
