1-боб. СоғЛИҚни сақлаш тизимидаги ахборот технологиялари бериш

Тиббий асбоб-ускуналарни ва дастурий таъминотни таснифлаш

Тиббий асбоб-компьютер тизимлари ёки бошқа усулда аппарат-дастурий комплекслари (АИC) ҳар қандай клиник лаборатория таҳлиллари натижалари сифатини сифат жиҳатидан ўзгартира бошлади. АПC ичида алоҳида жой компьютер мониторинги - ҳар қандай орган ёки органлар гуруҳининг ишлаш параметрларини кузатиш учун мўлжалланган аппарат тизимларини эгаллайди. АИК тадқиқот сифатини ва интенсив техникани янги сифат даражасига кўтарган. Улар тиббий ахборот тизимларининг асосий даражасига тегишли. Ушбу класс тизимининг асосий фарқлари ўқув объекти ва реал вақт билан тўғридан-тўғри алоқа қилиш шароитида ишлашдир. Улар компьютер технологиясидан ташқари, махсус тиббий асбоб-ускуналар, асбоб-ускуналар, визуализация воситалари ва коммуникацияларга зарур бўлган комплекс ўлчаш ва ҳисоблаш тизимлари.
Функционал жиҳатдан АИC қуйидаги турларга бўлинади:

• 
  ихтисослаштирилган,
  
• 
  кўп функционал,
  
• 
  мураккаб.
  

Ихтисослашган (ягона функцияли) тизимлар бир турдаги тадқиқотларни ўтказиш учун мўлжалланган (масалан, электрокардиографик).
Кўп функционал тизимлар сизга турли хил (масалан, электрокардиографик ва электроэнсефалографик) тадқиқотлар ўтказиш имконини беради. Тельефонга ўрнатилган тизимлар муҳим тиббий вазифаларни комплекс автоматлаштиришни таъминлайди. Масалан, беморларнинг энг муҳим физиологик параметрларини кузатиш имконини берувчи интенсив кузатув хонасини автоматлаштиришнинг мониторинги тизими, шунингдек, вентиляторлар фаолиятининг мониторинги.
Ҳозирги кунда АИК турли хил тиббий соҳаларда қўлланилади: кардиология, жарроҳлик, терапия, гастроэнтерология, онкология, педиатрия ва бошқа соҳаларда, яъни диагностика ва мониторингнинг замонавий усуллари талаб этилади.
БҚМ мақсадлари қаторида бир қатор синфларга бўлиниши мумкин. Бунга қуйидагилар киради:

• 
  функционал тадқиқотлар учун тизимлар;
  
• 
  беморни мониторинг қилиш тизимлари;
  
• 
  даволаниш жараёни учун бошқарув тизимлари;
  
• 
  лаборатория диагностика тизимлари;
  
• 
  илмий биомедикал тадқиқотлар учун муҳим тизимларни алмаштириш учун биотехник тизимлар. Бундай тизимлар ёрдамида қуйидагилар амалга оширилади:
  
• 
  қон айланиш тизимини ўрганиш;
  
• 
  нафас олиш тизимини ўрганиш;
  
• 
  мия ва асаб тизимини ўрганиш;
  
• 
  ҳиссиётларни ўрганиш (кўриш, эшитиш);
  
• 
  рентген текширувлари (компьютер томографияси);
  
• 
  магнитли резонанс томография;
  
• 
  ультратовуш диагностикаси;
  
• 
  радионуклид ишланмалари;
  
• 
  Термал кўриш ишлари.