1-боб. СоғЛИҚни сақлаш тизимидаги ахборот технологиялари бериш

Назорат саволллари:

1. 
   Тармоқ нима?
   
2. 
   Мижозлардаги муаммолар ҳақида гапиринг
   
3. 
   Мобил агент ким?
   
4. 
   Мобил технологияларда булутли компьютерлардан фойдаланишнинг афзалликлари нималардан иборат?
   
5. 
   Компьютер тармоқларидаги муаммоларни сиз қандай бартараф этардингиз?
   

VI Боб. Тиббиётдаги қўлланадиган

компьютер тизимларни лойихалаш

13-маъруза. Тизимли тахлил, моделлаштириш, сонли усулларни диагностика ва даволашда қўллаш асослари.

Режа:
1. Диагностика усуллари
2. Сигнал ва тасвирларни қайта ишлаш, илмий дастурлар
3. Юрак-қон томир тизимининг ҳолатини баҳолаш учун юқори унумли ҳисоб-китобларга асосланган аппарат-дастурий комплексни ишлаб чиқиш.

13.1 . Диагностика усуллари.

Тўқималарнинг яхлитлиги ва тананинг оқилона ишлашини бузадиган жарроҳлик, тиббий ёки бошқа ҳар қандай таъсир билан боғлиқ тиббий манипулятсиялар, шикастланган тўқималарнинг маҳсулотлари, метаболитларнинг тўпланиши, тартибга солувчи бузилишлар туфайли физиологик жараёнларнинг бузилиши ва бошқалар стресс манбаи бўлиб, шу билан тиббий аралашувлар ҳажмини чеклайди. . Стрессга мослашиш амалдаги омилнинг табиати, организмнинг ҳолати ва унинг функтсионал захиралари ҳажмига боғлиқ равишда маълум бир кетма-кетликда содир бўлади [1].
Дастлаб, шошилинч физиологик мослашув механизмлари фаоллашади (нафас олиш, қон айланишидаги ўзгаришлар). Улар мослашаётганда оқсил синтези ва мослашувнинг тизимли тузилиш изини шакллантириш билан боғлиқ кўпроқ инерт механизмлар жалб қилинади (Меерсонга кўра [2]). Мослашув жараёнининг давомийлиги стресс таъсирининг кучлилиги ва давомийлигига, шунингдек, стресс таъсирида юзага келадиган функтсионал ва морфологик касалликларнинг кўламига боғлиқ.
Шунинг учун терапевтик тадбирларни амалга ошираётганда, терапевтик таъсирнинг стрессли бўлишининг рухсат этилган чегараларини аниқлашга етарлича эътибор қаратиш лозим. Бундай ҳолатда, терапевтик таъсирнинг рухсат этилган даражасини аниқлаш ва тезда зарур операцион тузатишларни амалга ошириш учун шифокорга тезкор маълумот керак.
Шу мақсадда кўплаб тадқиқотчилар юрак уриши [3] каби информацион параметрга устунлик беришади. Ушбу усул, моҳияти қон айланиш тизимининг функцияларини тартибга солишда иштирок этадиган механизмларни таҳлил қилишдан иборат бўлиб, тананинг адаптив реактсиялари натижасида юзага келадиган тартибга солиш тизимларининг ҳолатини баҳолашга имкон беради. Кардио интервалларни рўйхатга олиш ҳар қандай кардиограф ёрдамида компьютерда ишлаб чиқилган вақтинчалик кардияли интервалларни ишлаб чиқилган [4] дастурига биноан ёки махсус дастурий таъминот ва дастурий таъминот тизимларидан (Rhythmocard - 01, 03 ва бошқа шу каби қурилмалар) фойдаланиб амалга оширилади.
Ҳозирги вақтда радиотўлқинларнинг вақт кетма-кетлигини қайта ишлаш учун бир қатор математик дастурларда қўлланилаётган самарали ёндошувлардан бири юрак интерваллари давомийлиги учун динамик қатор қийматларини эргодик хусусиятларга эга тасодифий жараённи акс эттиради деган тахминга асосланиб, юрак ритмини математик таҳлил қилиш усулини қўллашдир. Бунга қўшимча равишда, бир қатор дастурларда kardiointervals учун қайта ишланган маълумотлар тўпламини бошқа функционал бирликлар билан тўлдириш имконияти мавжуд (визуал восита реактсияси синовларини ўтказишда юрак ва нафас олиш ритми кўрсаткичларини таҳлил қилиш, спирометрик тадқиқотлар, экшалацияланган ҳавонинг газ таркибини рўйхатдан ўтказиш ва газ алмашинуви маълумотларини ҳисоблаш, чиқиш бирлиги) нафас олишни назорат қилиш учун бемор билан алоқа қилиш учун буйруқлар ва бошқалар) [5].
Аслида кардиё интервалларни қайта ишлаш дастури юрак ритмининг математик ва статистик кўрсаткичларини ҳисоблаш, шунингдек, Фурье сериясига мувофиқ ўтказиладиган корреляцион таҳлил ва частота таҳлилини ўз ичига олади. Бундай усуллар функтсионал захираларнинг ҳолатини ҳам аниқлаши мумкин, бу стрессга дучор бўлиш даражасини аниқлашда, жарроҳлик аралашув, травма ва аъзоларга ёки физиологик тизимларга зарар етказадиган бошқа омиллар таъсирида мослашув ва тузатиш жараёнларининг динамикасини аниқлашда муҳимдир.
Бундай компьютер тизимини яратиш бўйича ишимиз жараёнида плетизмограмма ва нафас олиш сенсорларидан келадиган аналог сигналларни аналог-рақамли конвертация қилиш учун илгари ишлаб чиқилган ва ишлаб чиқарилган кенгаш ишлатилган. Ишлатилган сенсорлар қуйидагилардир: плетизмограмни ёзиб олиш учун оптокупл (LED-фотодиод) ва пневмограммани рўйхатдан ўтказиш учун дифферентсиал босим ўлчагич (VNIIMP-VITA томонидан ишлаб чиқарилган). Ишлаб чиқилган аналог-рақамли конвертатсия тахтаси асосида юрак фаолияти параметрларини қайд этиш ва таҳлил қилиш учун дастур яратилди. Ҳайвонларда юрак уриши кўрсаткичларини рўйхатга олиш дастури диск раскадровка босқичида тажриба ўтказилди.
Олинган экспериментал натижалар баъзи органларда радиофармацевтика динамикасини изчил тавсифлаш бўйича жалб қилинган анъанавий компартатив моделларнинг маълум бир етишмовчилигини аниқлашга имкон берди. Хусусан, ушбу асар муаллифлари радиофармацевтик препаратлар кинетикаси профилларидаги "қон" ва "буйраклар" палатасида ¹⁸⁸Re боғлаб қўйишнинг кимёвий шакллари (дастлабки радиофармацевтик метаболитлар) учун ҳисобга олинмаган улушлар мавжудлигига эътибор қаратдилар.
Ушбу ҳисса органларнинг нурланиш дозаларига сезиларли даражада қўшимча бўлади. Одам организмида шунга ўхшаш омилларнинг намоён бўлишини тасдиқлаш учун сийдикни радиометриясига кўра суяк метастазлари бўлган беморларнинг сийдик ва қон намуналарини чиқарган радиофарматсевтиканинг хорижий аналогини - ¹⁸⁸Re-HEDP ни комплект моделлаштириш амалга оширилди.

фаолият камерасининг функциялари қаерда: қон камерасида

- P (t), суяк камерасида
- B (t), буйрак камерасида
- H (t), сийдик чиқариш камерасида
- U (t), - киритилган фаолият билан боғлиқ. ¹⁸⁸Re; бошланғич шартлари:

1 P (0) =,

0 U (0) H (0) B (0) ===;

18 парчаланиш доимийси ¹⁸⁸Re; kBP, kHP, k мос келадиган объект функтсиясини минималлаштиришнинг рақамли усули билан [3] га ўхшаш тарзда аниқланадиган камералараро алоқанинг параметрлари. Бунинг учун радиометрик органларда кинетик жараённинг ҳисобланган хусусиятларининг экспериментал қийматларидан оғиш ўлчовини тавсифловчи қолдиқ функтсия жорий этилади:

i t - бу экспериментал маълумотларнинг вақт белгиси; e iU, e i P - сийдик чиқариш ва қон плазмасидаги радиофарматсевтик фаолиятнинг мос нисбий экспериментал қийматлари (1-расм); [], k, kk HPBP = Χ кинетик параметрларнинг векторидир. Функцияни (2) минимал параметрлар (kBP, kHP, k) Nelder - Mead усули ёрдамида амалга оширилди.
Итерациянинг ҳар бир босқичида тўғридан-тўғри кинетика муаммоси автоматик қадам танлаш билан Runge - Kutta усули билан ҳал қилинди. Идентификация муаммосини ҳал қилиш учун муаллифлар ФОРТРАН математик дастурлаш тилида тегишли дастурларни ишлаб чиқдилар.
Аниқлаш натижалари. Алоқа константаларининг аниқланган қийматлари: 3.27 k BP =, 3.65 k HP =, 0.27 k =.

Шаклда 1,2 берилган ¹⁸⁸Re парчаланишини ҳисобга олган ҳолда радиофарматсевтика ва унинг метаболитлари фаоллигининг кинетик эгри чизиқлари тикланди. Таниб олиш жараёнида, уларда тўғридан-тўғри радиометрик маълумотлар бўлмаганда, суяк ва буйрак хоналарида ¹⁸⁸Re фаолияти динамикаси қайта тикланганлигини таъкидлаш керак. 1-расмга кўра, одамнинг "қон" хонасида радиофарматсевтика кинетикаси профилида, ¹⁸⁸Re боғланишининг кимёвий шакллари (дастлабки радиофарматсевтик метаболитлар) учун ҳисобга олинмаган таркибий қисмлар топилган. Бу ушбу ҳужжатда муҳокама қилинган [1] моделини такомиллаштириш зарурлигини тасдиқлайди.