|
"Iqtisodiy integratsiya"
|
"Shaxsiy aloqalar"
|
"Texnologiyalar"
|
"Siyosiy aralashuv"
|
1. Singapur
2. Irlandiya
3. Panama
4. Malayziya
5. Gollandiya
6. Vengriya
7. Xorvatiya
9. Shveytsariya
10. Avstriya
44. Janubiy Koreya
46. Rossiya
62 Yaponiya
|
1. Shveytsariya
2. Irlandiya
3. Singapur
4. Chexiya Respublikasi
5. Avstriya
6. Xorvatiya
7. Daniya
8. Kanada
9. Isroil
10. Shvetsiya
42. Janubiy Koreya
53. Rossiya
62. Eron
|
1. AQSh
2. Kanada
3. Yangi Zelandiya
4. Avstraliya
5. Daniya
6. Finlyandiya
7. Shveytsariya
8. Gollandiya
9. Shvetsiya
10. Birlashgan Qirollik
20. Janubiy Koreya
42. Rossiya
62. Bangladesh
|
1. Portugaliya
2. Avstriya
3. Frantsiya
4. Gollandiya
5. Buyuk Britaniya
6. Italiya
8. Germaniya
9. Yunoniston
10. Kanada
36. Rossiya
41. Janubiy Koreya
62. Tayvan
|
|
|
|
|
Umumiy ko'rsatkich 2004 y . 32-o'rinni egallab, o'tgan yilga nisbatan 4 pog'onaga pasaygan.
3. 2. Mahsulot va mamlakatlar bo'yicha savdo tarkibi
G'arbiy mamlakatlar bilan savdo aloqalari asosan AQSh va Evropa Ittifoqi bilan iqtisodiy sheriklikni o'z ichiga oladi.
Qo'shma Shtatlar Janubiy Koreyaning asosiy iqtisodiy sherigi. Bundan tashqari, Janubiy Koreya AQShning savdo sheriklari ro'yxatida ettinchi, Italiya va Frantsiya singari Evropaning ko'plab rivojlangan davlatlaridan oldinda va AQShdan import qiluvchi mamlakatlar ro'yxatida oltinchi o'rinda turadi. 2003 yilda Qo'shma Shtatlar Janubiy Koreyaning eng yirik savdo hamkori va ettinchi yirik eksport bozori edi .
Qo'shma Shtatlar va Janubiy Koreya o'rtasida erkin savdo shartnomasi imzolandi. Amerikada qonunchilik tomonidan tasdiqlanishi kerak bo'lgan ushbu hujjat AQSh uchun 1994 yildan buyon Shimoliy Amerika erkin savdo shartnomasi (NAFTA) imzolangan paytdan beri eng yirik savdo shartnomasiga aylandi. Bu haqda BBC News xabar bermoqda.
Shartnoma bo'yicha muzokaralar taxminan 10 oy davom etdi. Rasmiy Seul kelishuvga guruch importi kiritilmasligiga erishdi. Janubiy Koreya Qo'shma Shtatlarga ushbu bozor segmentida savdo to'siqlari zarurligini isbotlay oldi.
Qo'shma Shtatlar uchun yangi kelishuv asosan qishloq xo'jaligi mahsulotlari uchun yangi joy ochilishini anglatadi. Va Janubiy Koreyaning savdo vaziri Kim Xyon Xong bu shartnomani 1953 yildagi harbiy ittifoqdan beri ikki mamlakat o'rtasidagi eng muhim rivojlanish deb atadi.
2005 yilda AQSh va Janubiy Koreya o'rtasidagi savdo hajmi 72 milliard dollarga yetdi. Savdo to'siqlari olib tashlanganidan keyin bu ko'rsatkich keskin o'sishi kutilmoqda.
BBC News xabariga ko'ra, yuzlab koreyslar yangi shartnomaga norozilik bildirish uchun ko'chalarga chiqishgan. Ular Amerika importi mahalliy korxonalarni raqobatdosh bo'lishidan qo'rqishadi.
Asr boshlarida Janubiy Koreya va Evropa Ittifoqi mamlakatlari o'rtasida bir qator savdo shartnomalari imzolandi, bu ikki mintaqa o'rtasidagi tovar ayirboshlashning o'sishiga turtki bo'ldi. Savdo hajmi 46 milliard evroni tashkil etdi, bu o'n yil ichida ikki baravarga oshdi. Biroq, o'zaro savdo-sotiqning ba'zi masalalari haligacha hal qilinmagan. XXI asrning boshlarida ilm-fan va ilmiy intensiv texnologiyalar sohasida o'zaro manfaatli almashinuv jarayonlarini tezlashtirishda eng katta yutuqlarga erishildi. 2005 yilda ilmiy va texnik sohalarda almashinuv bo'yicha ikki tomonlama muzokaralar bo'lib o'tdi. Janubiy Koreya, shuningdek, Evropa Ittifoqi tomonidan boshlangan ba'zi global loyihalarda, xususan Galiley va ITER loyihalarida ishtirok etadi.
Sharq mamlakatlari, birinchi navbatda Sharqiy Osiyo Janubiy Koreyaning asosiy savdo sheriklari hisoblanadi. Ushbu mamlakatlar bilan umumiy savdo aylanmasida uchta mamlakat ajralib turadi - Xitoy, Yaponiya va Janubiy Koreyaning asosiy neft etkazib beruvchisi bo'lgan Saudiya Arabistoni.
XXI asrning dastlabki yillarida Sharqiy Osiyo mintaqasida savdo-sotiq jadal rivojlandi. Hozirgi vaqtda mintaqadagi savdo kontsentratsiyasi Evropa Ittifoqiga qaraganda yuqori, garchi Evropadagi kabi mintaqa davlatlari o'rtasida o'zaro aloqalar uchun qulay bo'lgan qonunchilik bazasi mavjud emas.
Jadval 4 . Janubiy Koreya va Xitoy, Janubiy Koreya va Yaponiya o'rtasidagi eksport va import mlrd . AQSh dollari[5] :
Yo'nalish
|
1991 yil
|
2001 yil
|
2004 yil
|
Janubiy Koreya - Xitoy
|
1.0
|
18.19
|
49.76
|
Xitoy - Janubiy Koreya
|
2.18
|
12.54
|
27.82
|
Janubiy Koreya - Yaponiya
|
12.36
|
16.51
|
21.70
|
Yaponiya - Janubiy Koreya
|
20.09
|
25.29
|
44.25
|
Janubiy Koreyaning Sharqiy Osiyo mamlakatlariga eksportining asosiy moddalari bu mashinasozlik sanoati mahsulotlari, avtomobillar, elektronika, to'qimachilik mahsulotlari, metallurgiya va neft-kimyo sanoati mahsulotlari. Ushbu yo'nalishlar Janubiy Koreyaning Sharqqa eksportining to'rtdan uch qismini tashkil etadi. Xitoy bilan savdo ayniqsa faol rivojlanmoqda, chunki bu mamlakatda og'ir va kimyo sanoati jadal rivojlanmoqda.
1988 yildan buyon ikki Koreya davlatlari o'rtasidagi o'zaro tovar ayirboshlash hajmi bir necha bor oshdi (1989 yilda bu 18,8 milliard dollarni, 2002 yilda esa 647 million dollarni tashkil etdi). 2006 yilda bu ko'rsatkich mamlakatlar o'rtasidagi munosabatlarning yomonlashishi tufayli biroz pasaygan. 2002 yilda Janubiy Koreya Shimoliy Koreyadan 271,57 million dollarlik mahsulotlarni, asosan qishloq xo'jaligi va metallurgiya mahsulotlarini import qildi va 371,55 million dollarlik mahsulotlarni, asosan insonparvarlik yordami, shu jumladan o'g'itlar va kiyim-kechaklarni eksport qildi. Janubiy Koreya hozirgi vaqtda Shimoliy Koreyaning savdo hajmi bo'yicha Xitoy va Yaponiyadan keyin uchinchi o'rinda turadi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
