2. Akkreditivler. Akkreditiv - (lat. Accredo-isenemen) - bank yáki amanat bankleriniń bir shaxs yàki mekemege belgili muģdarda qarji beriw haqqinda basqa bank yàki kassaģa jiberilgen buyriq qaģazi, màselen, jamģarmalar bankine qoyilģan puldi qalegen amanat bankinen aliw ushin berilgen hujjet
Akkreditiv - bul buyım jetkezip beretuǵın kárxanaǵa xızmet etiwshi
banktiń qarıydar kárxanaǵa xızmet etiwshi bank tárepinen qarızdı
tólew haqqındaǵı tapsırig'i.
Esap-kitaptıń akkreditiv forması tiykarınan qalalaralıq esap-kitaplarda qollanıladı.
Akkreditiv buyım jetkezip beretuǵın kárxana jaylasqan orındaǵı
bankte jaylasadı.
Qarıydar kárxana óziniń bankine akkreditiv ashıw haqqında arza
tapsıradı. Bank qarıydar kárxananıń málim muǵdardaǵı aqshasın
deponentlestiredi jáne bul haqqında buyım jetkezip beretuǵın bankke málim etedi. Akkreditivni kárxana óz qarjları yamasa bank qarızı esabınan
ajıratıwı múmkin.
Akkreditivlar boyınsha esap -kitap mámileleri ámelge asırılǵanda
tómendegishe schyotlar baylanısı belgilenedi:
№
|
Xojaliq operaciyalarınıń mazmuni
|
DT
|
KT
|
1
|
Kárxana óz qarjilari esabinan akkreditib ashti
|
5510
|
5110
|
2
|
Bank krediti esabinan akkreditiv ashildi
|
5510
|
6810
|
3
|
Akkreditiv esabinan buyim jetkerip beriwshiniń qarizi tólendi
|
6010
|
5510
|
4
|
Akkreditiv jawildi yáki qaytarildi
|
5110, 6810
|
5510
|
Arnawlı schyotlarni kárxana óz wákili arqalı uzaq múddet ishinde xojalıq iskerligin qaysı basqarıw aymaqta júrgizetuǵın bolsa sol orınnıń bankinde ashadı.
Akkreditiv hám arnawlı schyotlar boyınsha esap-kitaplar
5510-«Akkreditivlar» degen schyotda esapqa alınadı. Bul esap –kitaplardıń sintetik hám analitik esabı 3- jurnal orderda júritiledi.
Jobalıq tólemler - kárxanalar arasında turaqlı tavar -material bahalıqları jo'netilib yamasa xızmetler kórsetilib turılsa, ámelge asıriladı.
Rejeli tólewler arqalı alıp barılatuǵın esap -kitaplar esabı buyım jiberiwshiniń balansında 4010 -«Qarıydar hám buyırtpashılardan
alınatuǵın schyotlar» bunda «Rejeli tólewler esap -kitapi» analitik
schyotida júritiledi.
Analitik esap 7 vedomostda hár bir debetor boyınsha juritilse, alıp barılsa, sintetik esap Il-jurnal orderda júritiledi.
Shekler boyınsha esap -kitap bir qala ishinde ámelge asıriladı. Esap -kitap cheki arqalı schyot iyesi óz schyotinan málim summanı shek alǵan kárxana schotiga ótkeriw haqqında kórsetpe beredi. Shek buyım jetkezip beretuǵın wákiline berilgen kúnnen baslap 10 kún dawamında haqıyqıy bolıp, keyininen óz kúshin joytadı.
Mısali: Akkreditiv shártnamasına kóre, bank qarıydar tárepinen satıp alınǵan avtomobil, qımbatlı qaǵazlar, kóshpelis múlk, úy úskeneler, texnika hám basqa satıp alıw múmkinshiligi bolǵan buyımlardıń tólewin waqtında ámelge asırıwdı óz moynına aladı. Bunda qarıydar «InFinBank» esap betin ashadı, oǵan pul qóyadı hám bankten onıń ushın akkreditiv beriliwin so'raydi. Bank akkreditivni rásmiylestiredi, ol jaǵdayda satıwshınıń pul alıw shártleri belgilep beriledi. Qarıydardıń esap -betindegi pul qarjları operatsiyasiyalari, shártnama juwmaǵına shekem bank tárepinen bloklanadı. Satıwshı shártnama shártlerin atqarǵan halda, akkreditiv arqalı pul qarjların aladı.
Házirgi kúnde bankler de akkreditiv xızmetlerin usınıs etip kelmekte. Atap aytqanda, ATB «InFinBank» naq emes pullardiń esap -kitabin qolay hám isenimli forması bolǵan akkreditivlerin usınıp atır. Buǵanınıń ushın akkredtiv shártnamasın toltırıp, talap etilgen hújjetler menen bank filialına murajaat qılıw kerek boladı.
Do'stlaringiz bilan baham: |