1. Bakteriyalar haqida tushuncha Bakteriya va viruslarning xususiyatlari, ularni qo’llanishi Bakteriologik quroldan himoyalanish

Viruslar - bakteriyalarga qaraganda yuz va ming marta kichik bo'lgan eng kichik tirik mikroorganizmlardir. Ularni faqat elektron mikroskop bilan ko'rish mumkin. Ko'pgina viruslar suyuqlikdagi mikroblarni olib tashlash uchun ishlatiladigan filtrlardan o'tadi. Barcha mikroblarga qaraganda viruslar atrof-muhit sharoitlariga eng talabchandir. Bakteriyalardan farqli o'laroq, ular faqat tirik to'qimalarda yashashi va ko'payishi mumkin.
Viruslar odamlarda gripp, qizamiq, poliomielit, chechak, sariq isitma koronovirus kasalliklarini keltirib chiqaradi.

13.3-rasm. Gripp virusi	13.4-rasm. Parda grippi
13.5-rasm. Poliomelit virusi	13.6-rasm. Sariq terlama virusi
13.7-rasm. Koronovirus

Rikketsiyalar - yuqumli kasalliklarning maxsus guruhini keltirib chiqaradigan mikroorganizmlar, masalan, epidemik tif, tog’ bezgagi, Ku isitmasi va boshqa kasalliklar. Rikketsiyalar bakteriyalar va viruslar orasida oraliq pozitsiyani egallaydi: o’lchami va shakli jihatidan ular bakteriyalarga yaqin, ammo faqat ular ta'sir qilgan organlarning to'qimalarida yashaydilar; ular bakteriyalar singari oddiy mikroskop ostida ko'rinadi va oddiy bo'linish bilan ko'payadi.

13.7-rasm.Tepkili terlama rikketsiyasi	13.8-rasm.Tog bezgagi rikketsiyasi	13.9-rasm. Ku bezgagi rikketsiyasi

Zamburug’lar - bu juda murakkab tuzilishga ega o'simlik tipidagi organizmlar. Ular bir hujayrali va ko'p hujayrali bo'lishi mumkin. O’lchamlari birdan yuzlab mikrongacha. Zamburug’lar sun'iy ozuqa muhitida yaxshi o'sadi.
Kasallik keltirib chiqaradigan mikroblar tirik organizmning to'qimalari va hujayralariga kirib borishi, o'sishi, ko'payishi, tarqalishi va zaharli modda - toksinlarni ishlab chiqarishga qodir.

13.10-rasm. Botulizm qo'zg'atuvchi zamburug’lar	13.11-rasm. Temiratki zamburug’lar