Global tarmoqlar (Keng hududlar tarmoqlari - wan), ular ham deyiladihududiy kompyuter tarmoqlari, o'z xizmatlarini yirik hududda - mintaqa, mintaqa, mamlakat, qit'a yoki butun dunyo bo'ylab tarqalayotgan ko'plab yakuniy abonentlarga taqdim etish uchun xizmat qiladi.
Oddiy abonentlar global kompyuter tarmog'ikorxonalarning mahalliy tarmoqlariturli shaharlarda va mamlakatlarda ma'lumot almashish kerak bo'lgan mamlakatlarda joylashgan. Alohida kompyuterlar, shuningdek, global tarmoqlar xizmatlaridan bahramand bo'lishadi. Asosiy klass klassining asosiy kompyuterlari odatda korporativ ma'lumotlarni va ommaviy Internet ma'lumotlariga kirish uchun shaxsiy kompyuterlarga kirishda foydalaniladi.
Global tarmoqlar odatda yirik telekommunikatsiya kompaniyalari tomonidan abonentlarga pullik xizmatlarni taqdim etadi. Bunday tarmoqlar deyiladijamoat yoki ommaviy . Shuningdek, bunday tushunchalar mavjudtarmoq operatori I. tarmoq xizmat ko'rsatuvchi provayder.
WAN tarmoqlarida qo’llaniladigan standart texnologiyalar
- WAN (Wide-Area Network) keng masshtabli (mintaqaviy) maxsus qurilma va dasturlar bilan ta’minlangan alohida tarmoqlarni birlashtiruvchi yirik tarmoq;
Mobil tarmoqlari
Ko’pchilik insonlar “Mobil tarmoqlari” degan so’zni oddiy simsiz tarmoqlarni nazarda tutishadi. Mobil va simsiz tarmoqlar aslida ikki xil turga ta’luqli tarmoq hisoblanadi. Ular o'xshash funktsiyalarni bajarganligi sabablibir xiltarmoqdek tuyuladi, ammo ular mutlaqo boshqa tarmoqlardir. Uyali tarmoq odatda 1-rasmda ko'rsatilgandek istalgan joyda jismoniy qurilma yoki mobil telefon/terminal kabi tavsiflanadi. Mobil terminal mustaqil quuvat ta'minotiga ega ya’ni batareyadan quvvatlanadi va qurilmani mijoz ulangan mobil operatorining tarmog’iga ulanishi va uning hududda tashib yurish, tarif rejasiga binoan ma’lumot uzatish va qabul qilishi mumkin.
Mobil tarmoqlari yoki uyali aloqa tarmog'i deganda butun dunyo bo'ylab katta quruqlik ustida tarqaladigan va uyalar yoki tayanch stantsiyalari deb nomlanuvchi uzatgich stansiyalar orqali simsiz ulanadigan va multimediali ma’lumotlarni uzatish/qabul qilishga moslashtirilgan aloqa tarmog'ini tushuniladi.
Odatda, uzatuvchi/qabul qiluvchi stansiyalar simsiz aloqa orqali radio signallarini an’anaviy usulga asosan havo orqali uzatadi. Radio signallari yorug'lik va infraqizil to'lqinlarni o'z ichiga olgan elektromagnit xossaga ega. Ushbu signallar to'lqinlar chastotasi va to'lqin uzunligiga ega bo'lganligi sababli ko'ndalang to'lqinlaroilasiga mansubdir.