Bog'liq 1. Animatsiya madaniy dam olish faoliyati sifatida. Bo\'sh vaqt
O’yin-kulgi va dam olish turi kundalik hayot tashvishlaridan charchagan va undan qochib turizm bilan shug’ullanayotganlar istagini amalga oshirish bilan xarakterlanadi. Bu karnavallar, festivallar va shoular sifatida tashkil etiladi.
Animatsiya dasturi kishilarga vaqtni xursandlik bilan o’tkazish, dam olish davomida samarali natijalarga erishishga yordam berish uchun mo'ljallangan. Insonlar dam olish faoliyati turini, o'z sog'lig’ini saqlashni o’z imkoniyatlaridan kelib chiqqan holda tanlaydi. Kurort mehmonxona zarur xizmatlarni olishingiz mumkin bo’lgan joydir.
Bugungi kunda, rejalashtirilayotgan va qurilayotgan mehmonxona majmualarida ko’ngilochar tadbirlar uchun maxus maydonlar yaratish mazarda tutilmoqda. Biroq, hashamatli qurilgan ko'pgina mehmonxonalar mavsumiylik muammosi tufayli yetarli manfaatga erisha olmayapti. Shuning uchun, iqtisodiy imkoniyatlarni tejash, ulardan maqsadli foydalanish maqsadida mehmonxonalarda ko’p fuksiyali (universal) ob'ektlarni barpo etish boshlandi.
Kurortli mehmonxonalarda turistlarning vaqtini mazmunli o’tkazish maqsadida aerobika, ertalabki gimnastika, sohil gimnastikasi, uyushgan sport o'yinlari, guruhli raqslar, tanlovlar tashkil etiladi, shuningdek fitness xonasi, sauna, maxsus hovuzlar taklif etiladi.
Ayrim xorijiy mehmonxonalarda bir qator animatsiya xizmatlari tashkil qilib kelinadi. Tunis hududidagi kurortli komplekslarda folklorlarning namoyishini kuzatish mumkin. Shri Lankada har yakshanba kuni “Sharq raqslari” festivali tashkil etiladi. Har bir sharqona raqs san'atiga qiziquvchilar unda qatnashishi mumkin. Amerika Qo'shma Shtatlarida animatsiya dasturlari asosan turli attraksionlar va ko’ngilochar majmualarda o’tkaziladi. Italiyadagi animatorlar guruhi: Rimdagi gladiatorlar jangi va Kolizey, mashhur Salb yurishlari, Pantonda xudolar sharafiga o’tkaziladigan ritsarlar musobaqalari, Uyg'onish davri qahramonlari singari teatr tomoshalarini namoyish etishadi. Chexiya va Vengriyadagi animatorlar turistlar bevosita aktyor sifatida ishtirok etishi mumkin bo’lgan “Ruh bilan tanishish” nomli teatrlashgan tomoshalarni namoyish etishadi. Ushbu dastur ajoyib sarguzashtlar hamda shou-tomoshalar bilan bezatilgan.
Tashkilotchilar animatsiya dasturini shakllantirish davomida quyidagilarni aniqlash kerak:
• Maqsadli dasturning auditoriyasini (animatsiya dasturi kimga mo’ljallangan) kimlar tashkil etadi?
• Animatsiya dasturi mazmunida (asosiy g'oyasi, maqsadi, vazifalari) nima yotadi?
• Animatsion dasturni qanday qilib (maqsadga erishish uchun qo’yilgan vazifalar va ularning yechimlari) amalga oshirish lozim?
Animatsiya faoliyati - asosan G'arb davlatlariga mansub hodisadir. Mamlakatimizda u hali unchalik yaxshi rivojlanmagan. Bugungi kunda, ayrim mehmonxonalarda yangi yilni jonli o'yin-kulgi bilan o'tkazish yo’lga qo’yilmoqda.
Misol uchun Moskvadagi mashhur “Heliopark” mehmonxonasi animatsiya jamoasi borligi bilan xarakterlanadi. Mehmonxonada turizm va dam olish yutuqlari to'plangan. Bu yerda kelayotgan turistlar Sentyabr oyida yangi yilni nishonlash, “Tekila-bum”, “Gavaya kechasi” singari qiziqarli shoularda ishtirokchi sifatida qatnashish, pivo bayramini nishonlash hamda qo’rqinchi “Helloveen” bayramida ishtirok etishni maqsad qilishadi. Turistlarning buyurtmalari asosida xuddi shu kabi korporativ tadbirlar, ko’ngilochar mazmundagi dasturlarni o'tkazish an'anaga aylanib bormoqda. Tijorat tashkilotlari o'rtasida mashhur bo’lgan dasturlardan yana biri – timbildingdir (Teambuilding – yaratilgan qulay muhitda jamoaviy dam olishning faol shakli).
Mehmonxona ehtiyojlari va ichki sayyohlar mentalitetimizga moslashtirilgan animatsiya uchun Rossiyaning yondashuv, topdi.
XX asrda Rossiyadagi animatsiyaning an'anaviy shakllaridan biri – buy oz faslida nishonlanadigan “Neptun kuni” bayramidir. Bayramda Rossiyalik milliy hunarmandlar milliy uslubdagi binolarni, haykalchalarni, mehnat namunalarini namoyish etishadilar, milliy xalq qo'shiqlari va raqslar ijro etiladi, tomoshabinlar ushbu marosimlarga faol jalb etiladi, shuningdek, bayramda milliy taomlar iste’mol qilinadi hamda mehmonlarga “Milliy rus taomlari retsepti” kitobi sovg’a sifatida taqdim etiladi.
Pahlavonlar turnirlarida ishtirok etish, ko’chmanchi aholilarning hayoti bilan yaqindan tanishish, “Lo’lilar makoni”dagi chodirlar, ularning otlari, ayiqlari bilan tanishish eng qiziq hodisalardan biri bo’lib hisoblanadi.
Turli mamlakatlarda an’anaviydan tortib zamonaviy shakllargacha har xil madaniy va ko'ngilochar dasturlar mavjud. Ularning ko’pchiligi yaxshi dam olish faoliyatini ta’minlashi mumkin.
Mehmonxona komplekslarida animatsion dasturlar, o'yin-kulgi xizmatlarini tashkil qilish uchun korxona tarkibida restoranlarning faoliyat yuritishi muhim ahamiyatga ega. Restoranlarda xalqaro va milliy turistlar uchun bir qator mashhur bo’lgan o'yin-kulgi dasturlari, musiqa kechalari, konsertlar, namoyishlar, mavzuli kechalar, san’atkorlar bilan uchrashuvlar, moda namoyishlari va boshqalar o’tkazilishi mumkin.
Varete – repertuarida bir qator komedik ko’rinishlarni jamlagan yengil ko’rinishdagi teatr janridir. Varete dasturi bir mavzu yuzasidagi mavzular yoki alohida-alohida mavzuga oid nomerlardan tashkil topishi mumkin. Varete barcha uchun umumiy bo’lgan raqslari mavjudligi bilan xarakterlanadi. Raqslarda yuqori temperament, ritm, sur'at, vaqt tezligi namoyish etiladi.
Musiqa kechalari Ingliz tavernalarida vujudga kelgan. U asta-sekinlik bilan katta balet guruhlari ishtirok etuvchi musiqa tadbiriga aylangan.
Konsert turli janrlardagi mustaqil nomerlardan iborat. Undagi ketma-ketlikning to’g’ri tashkil etilganligi tomoshabinning qiziqishini oshiradi. Bu ijrochining qobiliyatiga va tashkil etilganlik darajasiga bog’liq.
Ko’rgazmada, namoyish etiladigan ob’yektlar mavzusiga ko’ra alohida-alohida nomerlarda tashkil qilinadi. Ko’rgazmadagi buyumlar va voqealar umumiy g'oyalarni ifoda etadi.
Mavzuli kechalar bir mavzu doirasida turistlarning maroqli dam olishlari va ma’lumotlarga ega bo’lishlarini ta’minlaydi. Unda qo'shiqchilarning, balet raqqoslari guruhlarining, vokal-cholg’u ansambllarining chiqishlari alohida joziba kasb etadi. Unda dizayn, yoritkichlar, loyiha tizimlari, TV ekranlar va boshqalar alohida o’rin tutadi.
Musiqiy dastur - orkestrlar, ansambllar va individual musiqachilarning musiqali chiqishlari.
Shou-taqdimot – takrorlanmas yorqin namoyishlar.
zamonaviy restoranda Hodisalar quyidagi mezonlar asosida tasniflanadi: