1-amaliy mashg’ulot. Umumiy qoidalar, Ko‘prik variantlarini loyihalash ishlarining ketma-ketligi, Mahalliy sharoitlar va konstruksiyalashning umumiy masalalarini yechish. Umumiy qoidalar

 
1.3.3. Gidrologik ma’lumotlar 
Suvning pastki sathi (SPS) kemalar qatnovi uchun eng noqulay bo‘lgan 
davrda daryodagi chuqurliklarning joylashishini ko‘rsatadi. Bu ko‘rsatkichga 
qarab daryoning kengligi bo‘yicha kemalar qatnovi uchun mo‘ljallangan 
oraliqlar joylashtiriladi. Ammo, o‘zanlari osonlik bilan yuviladigan daryolarda 
vaqt o‘tishi bilan eng katta chuqurliklarni, shu bilan birga kema qatnovi 
oraliqlarining ham o‘zgarib ketish ehtimolini e’tiborga olish kerak bo‘ladi.
SPS bo‘yicha, shuningdek, o‘zandagi tayanchlarning poydevorlari ustki 
sathlarini (obrezlarini) joylashishini ham belgilab olish kerak bo‘ladi (odatda 
SPS dan 0,5 metr pastda). Yuqori kema qatnovi gorizonti (YUKQG) bo‘yicha 
ko‘prik osti kema qatnovi gabaritlari o‘lchanadi. Suvning yuqori sathi (SYUS) 
bo‘yicha ko‘prikning sof oralig‘i kengligi o‘lchanadi. 
Muz oqimi gorizontini va uning jadalligini tayanchlar konstruksiyasini 
to‘g‘ri tanlab olish uchun bilish zarur. Masalan, balandligi katta bo‘lgan 
tayanchlarning muz oqimi gorizontidan yuqoridagi qismini engil 
konstruksiyali (ustunli) qilib loyihalash mumkin. Muz oqimi jadalligi kichik 
yoki muz oqimi umuman yo‘q bo‘lganda va ko‘prikning balandligi katta 
bo‘lmaganda, qoziqli, ustunli yoki bir ustunli tayanchlarni qo‘llash mumkin 
bo‘ladi. 

1.3.4. Ko‘prikning sof oralig‘i va uzunligi 

Suvning yuqori sathi (SYUS) gorizonti 

 
bo‘yicha ko‘prikning sof oralig‘i 
ko‘prikning qatnov qismi bo‘yicha umumiy uzunligi L
0
ni belgilab beradi:

L
0
= L

+ Ʃb + l
k(chap)
+ l
k(o‘ng)
+ 2 x 1,0 m 
bu yerda L
 – 
talab etilgan sof oraliq; 
Ʃb – SYUS bo‘yicha oraliq tayanchlar qalinligi yig‘indisi; 

---

l
k(chap)
va l
k(o‘ng)