1-amaliy mashg‘ulot so‘z birikmasini tahlil qilish tartibi va unga namuna

1-AMALIY MASHG‘ULOT
So‘z birikmasini tahlil qilish tartibi va unga namuna

1.Birikmani aniqlash.

2.Hosil bo‘lish usuli ko‘rsatish (moslashuv, boshqaruv, bitishuv).
3. Hokim so‘zning qanday sintaktik vazifa bajarganligiga ko‘ra turini aniqlash.
4. So‘z birikmasining tuzilishiga ko‘ra turini aniqlash.
5. So‘z birikmasining tuzilishiga ko‘ra turlarini aniqlash. (Sodda yoki murakkab) Masalan: Bo‘riboy daladagi ishlarining borishini to‘liq tushuntirib beradi.(Gazetadan). 1) daladagi ishlar bitishuv, otli (hokim so‘z- ot), aniqlovchili (tobe so‘z aniqlovchi vazifasida ) sodda.
2) ishlarning borishi- moslashuv, sodda 3)borishini tushuntirib berdi- boshqaruv, fe`lli (hokim so‘z fe`l to‘ldiruvchili (tobe so‘z- to‘ldiruvchi vazifasida), sodda 4) to‘liq tushuntirib berdi- bitishuv, fe`lli (hokim so‘z- fe`l), holli (tobe so‘z ravish holi vazifasida) sodda
45-mashq. O‘qing, ushbu keltirilgan gaplardagi so‘zlarning o‘zaro qanday bog‘lanish va uning turlarini ayting.
1. Keyingi o‘n yillikda biz qo‘lga kiritgan eng buyuk muvaffaqiyat mustaqillik. (Gazetadan) 2. Oltinsoy tongi naqadar go‘zal (Sh.R.)3. Talabalar berilgan topshiriqlarni hamma bajarib kelganligidan aytishdi. 4. Fakultet dekani shanbbalikka chiqishni aytdi. 5. O‘zbekiston sportchilari olimpiada o‘yinlarida katta g‘alabani qo‘lga kiritdilar (Gazetadan). 6. Ochil bujudida hayajonli titroq bilan deraza oldiga keldi (P.Q.) Daraxtlarning uchlari asta qimirlaydi (O.)8. O‘zbekiston Respublikasi mustaqillik yillarida yuz yillarga teng g‘alabalarga erishdi.