1-Amaliy mashg‘ulot. Ozuqa turlari. O‘simliklardan tayyorlangan oziqalar va ularning turlarini o‘rganish Ishning maqsadi

Ozuqalar to‘yimliligining asosiy ko‘rsatkichlari

Ozuqa	100 kg ozuqada		Kimyoviy tarkibi, %
	Ozuqa birligi	Hazm bo‘luvchi oqsil, kg	Xom protein	Oqsil	Yog‘	Klet-chatka	AEM
Donlar
Suli	100,0	77	11,0	10,2	4,7	9,8	58,2
Arpa	126,7	6,7	10,1	9,5	2,1	4,0	68,0
Makkajo‘xori	113,4	6,9	10,4	9,5	4,1	2,2	68,7
Ko‘k no‘xat	117,0	17,3	22,7	20,5	1,4	5,1	55,0
Yasmiq	116,3	18,2	25,2	21,8	1,7	3,8	52,9
Pichanlar:
O‘tloq	52,3	3,5	8,4	7,1	2,6	25,5	42,1
Cho‘l g‘allasimon	56,5	3,6	8,4	7,5	3,2	27,3	41,5
Bug‘doyiq	56,5	3,5	8,6	7,3	2,9	27,8	42,0
Beda	48,8	8,7	15,3	12,1	2,3	25,7	33,4
Vika	46,5	8,2	18,6	14,5	2,2	22,9	32,7

O‘simliklarning kimyoviy tarkibi va to‘yimliligiga qarab baholash. Ozuqabop o‘simliklarning to‘yimliligi ularning kimyoviy tarkibi va hazm bo‘lishiga bog‘liq. O‘simlik tarkibiga kiruvchi kimyoviy birikmalarning asosiy qismi suvga to‘g‘ri keladi. Agar o‘simlikning sersuv qismlari (barglari, yosh poyasi, gullari, mevasi, ildizlari) quritilsa, ular vazni 80-90% bug‘lanib chiqib ketgan suv hisobiga yo‘qoladi, qolgan 10-20% quruq qoldiq qoladi va buni o‘simlik quruq moddasi deb yuritiladi.
Protein har xil ozuqalarda turlicha miqdorda bo‘ladi. Masalan, o‘tloq pichanida 8-12%, g‘allasimonlar pichanida -o‘rtacha 10%, sebarga pichanida 12-16%, esparset pichanida 14%, beda pichanida 15%. O‘simlik tarkibidagi protein miqdori, asosan uning rivojlanish fazasiga bog‘liq bo‘ladi va uning eng ko‘p miqdori yosh, endigina ko‘kargan davriga to‘g‘ri keladi.


Topshiriqlar.
1. Oziqa turlari ichida eng keng tarqalgan vakili qaysi?
2. Siloslanadigan ekinlar deganda nimani tushinasiz?