1-amaliy mashg‘ulot Mavzu: avtomobilga qo‘yiladigan talablar

3-amaliy mashg‘ulot
Mavzu:UZATMALAR QUTISIINING ISH JARAYoNI
1.Ishdan maqsad:Uzatmalar qutisiga qo‘yilgan talablarni qondirishni

va uzatmalar qutisidagi yuklanishlarni aniqlashni o‘rganish.

2.Laboratoriya ishini bajarish tartibi:

-uzatmalar qutisiga qo‘yilgan maxsus talablarni konkret avtomobilda qondirilish usullarini jadvalga kiritish;

- uzatmalar qutisidagi asosiy yuklanish va kuchlanishlarni konkret avtomo-bil uchun aniqlash;

-amaliy mashg‘ulot bo‘yicha xulosa qilish.

1-dars (I para)

№	Maxsus talablar	Maxsus talablarni _________________ avtomobilida qondirilishi
1	Avtomobilning optimal tortish va tejamkorlik xususiyatlarini dvigatelning berilgan tashqi tezlik xarakteristikasi uchun ta’minlash kerak.
2	Ishlaganda va pog‘onalarni almashtirayotganda shovqinsiz ishlashi kerak.
3	Yengil boshqarilishi kerak.
4	Yuqori FIK bo‘lishi kerak.

Izoh: Maxsus talablar taxlil qilinayotganda agregatlarning konstruksiya-

laridan, plakatlardan, chizmalardan,grafiklardan va x.z.foydalanish

tavsiya etiladi.
2-dars (I para)
Yuklanishlarni hisoblash vallarni mustahkamligini aniqlashdan boshla-nadi, chunki uzatmalar qutisining ish jarayonida shesternyalarning to‘g‘ri ilashishi muhim ahamiyatga ega, bu esa o‘z navbatida vallarning mustahkamli-giga bog‘liqdir. Shuning uchun ko‘p hollarda vallarning mustahkamlik zahira koeffisiyenti 5-10 atrofida bo‘ladi.

Vallarning xisobi ikkilamchi valni xisoblashdan boshlanadi. Ilashmaga ta’sir etuvchi kuchlar quyidagicha aniqlanadi:

-aylanma kuch: ;

-radial kuch: ;

-o‘q bo‘ylab ta’sir etuvchi kuch: ;

; ;

bu yerda: M_g–shesternyaga yetib kelgan dvigatelning maksimal momenti;

U - shesternyagacha bo‘lgan uzatishlar soni;

α -tishning ilashish burchagi. (α=20^o);

β -tishning qiyalik burchagi;

D_d-shesternyaning boshlang‘ich diametri.


Ikkilamchi valni hisoblash va tishli ilashmada

ta’sir etuvchi kuchlar sxemasi

Transmissiyaning barcha detallarini mustahkamlikka hisoblaganda FIK=1 ga teng deb olinadi. Val tayanchlarining reaksiyasini X (gorizontal) va U (vertikal) tekisliklardagi tashkil etuvchilarini topish uchun tayanchlarga nisbatan shu tekisliklarda momentlar tenglamalari tuziladi:

bundan va (20)

Tayanchlarning reaksiyalarivektorlarni qo‘shish usuli bilan topiladi.

;