1-amaliy mashg‘ulot. Aholi punktida atmosfera havosidagi “Yig‘indi samarasi”ga ega bo‘lgan bir tomonlama ta’sir etuvchi zararli moddalarni miqdorini aniqlash

Paxta tozalash va to‘qimachilik sanoati korxonalari ham atmosferani aerozol va gazli chiqindilar bilan ifloslantiruvchi kuchli manbaalar hisoblanadi. Havoni ifloslantiruvchi barcha chiqindilar texnologik va aspiratsion turlarga bo‘linadi: birinchisi texnologik uskunalardan chiqarilsa, ikkinchisi – changsizlantirish sistemalaridan chiqariladi.

• Paxta tozalash va to‘qimachilik sanoati korxonalari ham atmosferani aerozol va gazli chiqindilar bilan ifloslantiruvchi kuchli manbaalar hisoblanadi. Havoni ifloslantiruvchi barcha chiqindilar texnologik va aspiratsion turlarga bo‘linadi: birinchisi texnologik uskunalardan chiqarilsa, ikkinchisi – changsizlantirish sistemalaridan chiqariladi.
• Chang ushlash jarayonini qiyinlashtiruvchi o‘ziga xos xususiyatlarga ega bo‘lgan paxta changi asosiy komponent bo‘lib hisoblanadi. Paxta changi o‘z tarkibida mineral va organik changlarga ega. U yong‘in xavfiga ega bo‘lib, o‘tirgan yuzadan ketishi qiyin va o‘simliklarga o‘tirganda ularni halok qiladi. Paxta tozalash va to‘qimachilik sanoati yigiruv korxonasining chiqarilmalari 100-200 ming m3/soat gacha yetishi mumkin, bunda havoni changlanganligi 10-12 ming mg/m3 dan 20-30 ming mg/m3 gacha yetishi mumkin.

Atmosfera iflosliklarini asosiy fizik tasnifi konsentratsiya, ya’ni normal sharoitlardagi modda massasini (mg) havo hajmidagi (m3) miqdori hisoblanadi. Iflosliklar konsentratsiyasi fizik, kimyoviy va boshqa moddalarni inson va atrof muhitga ta’sirini belgilaydi hamda atmosfera havosidagi iflosliklarni me’yorlashda asosiy kattalik bo‘lib xizmat qiladi.

• Atmosfera iflosliklarini asosiy fizik tasnifi konsentratsiya, ya’ni normal sharoitlardagi modda massasini (mg) havo hajmidagi (m3) miqdori hisoblanadi. Iflosliklar konsentratsiyasi fizik, kimyoviy va boshqa moddalarni inson va atrof muhitga ta’sirini belgilaydi hamda atmosfera havosidagi iflosliklarni me’yorlashda asosiy kattalik bo‘lib xizmat qiladi.
• Havo muhitini sifati zararli moddalarni yo‘l qo‘ysa bo‘ladigan konsentratsiya (YQBK - PDK)dan pastligi bilan xarakterlanadi va ming mg/m3 larda o‘lchanadi. YQBKni bir nechta tushunchasi mavjud: ishchi zonadagi, aholi punktidagi yerga yaqin qatlamning atmosfera havosidagi iflosligi va tozalash inshoatlaridan so‘ng atmosferaga chiqarilgan havo tarkibidagi ifloslik. Ushbu hamma tushunchalar bir-biri bilan o‘zaro bog‘liq, ammo eng asosiysi ishchi zonadagi YQBK hisoblanadi. Unga hamma boshqa konsentratsiyalar bog‘liq. Ishchi zonadagi YQBK GOST 12.1.005 “Ishchi zonadagi havo. Umumiy sanitar-gigienik talablar” bilan belgilanadi.