1 a m a l i y m a s h g ’ u l o t. Geometrik almashtirishlarning masalalar yechishga tatbiqlari. Aylana doira va ularda metrik munosabatlar

---

1 - a m a l i y   m a s h g ’ u l o t .Geometrik almashtirishlarning masalalar 

yechishga tatbiqlari. Aylana doira va ularda metrik munosabatlar.  

Tеkislikda  gеomеtrik  almashtirishlarga  harakat,  nuqtaga  nisbatan 

simmеtriya,  to’g’ri  chiziqqa  nisbatan  simmеtriya,  nuqta  atrofida  burish,  parallеl 

ko’chirish, o’xshashlik almashtirishi  yoki gomotеtiyalarni sanab o’tish yеtarli. 

Harakat.Agar  berilgan  figuraning  har  bir  nuqtasini  biror  tarzda  siljitilsa, 

yangi figura hosil qilinadi. Bu figura berilgan figurani almashtirish natijasida hosil 

qilindi  deyiladi.  Bir  figurani  ikkinchi  figuraga  almashtirishda  nuqtalar  orasidagi 

masofa  saqlansa,  bu  almashtirish  harakatdeyiladi.  Harakatga  teskari  almashtirish 

ham harakatdan iborat. 

Xossalari: 

1)  Harakatda  to’g’ri  chiziqda  yotuvchi  nuqtalar  to’g’ri  chiziqda  yotuvchi 

nuqtalarga o’tadi va ularning o’zaro joylashuv tartibi saqlanadi. 

2)  Harakatda  to’g’ri  chiziqlar  to’g’ri  chiziqlarga,  yarim  to’g’ri  chiziqlar 

yarim to’g’ri chiziqlarga, kesmalar kesmalarga o’tadi. 

3) Harakatda yarim to’g’ri chiziqlar orasidagi burchaklar saqlanadi.