|
4. Notekislik koeffitsientini aniqlash
Suv tahminoti tizimida kecha kunduzlik o’rtacha suv sarfi to’g’risidagi
tahlimot yetarli emas, chunki suv tahminoti tizimi aholini har xil sharoitda suv
bilan tahminlashi shart. SHaharda yil davomida har kuni sarflanadigan suv
miqdorining o’rtacha suv sarfini aniqlash uchun bir kecha kunduzlik suv
istehmolining notekislik koeffitsientini
ê
ê
K
bilish kerak. Suv istehmolining bir
kecha kunduzdagi notekislik koeffitsienti aholi turmush tarzini, sanoat
korxonalarining ish rejasini, binolarning obodonlik darajasini, yil davomida, fasl
va hafta davomida suv istehmolining o’zgarishini inobatga oluvchi koeffitsientdir,
bu qiymat QMvaQ 2.04.02 – 97 dan qabul qilinadi va quyidagicha.
3
,
1
1
,
1
.
,
ìàêñ
ê
ê
K
9
,
0
7
,
0
,
ìèí
ê
ê
K
qiymatlarga teng.
Bir kecha – kunduzdagi maksimal suv sarfi va minimal suv sarfi quyidagi
ifoda orqali aniqlanadi.
óðòà÷à
ê
ê
ìàêñ
ê
ê
ìàêñ
ê
ê
Q
K
Q
,
.
,
,
, m
3
/k-k,
óðòà÷à
ê
ê
ìèí
ê
ê
ìèí
ê
ê
Q
K
Q
,
.
,
,
, m
3
/k-k.
Bir soatlik hisobli suv sarfi quyidagi ifodadan aniqlanadi.
24
/
,
.
,
,
ìàêñ
ê
ê
ìàêñ
ñîàò
ìàêñ
ñîàò
Q
K
q
, m
3
/soat
24
/
,
.
,
,
ìèí
ê
ê
ìèí
ñîàò
ìèí
ñîàò
Q
K
q
, m
3
/soat.
Bu yerda:
ìàêñ
ñîàò
K
,
va
ìèí
ñîàò
K
,
- bir soatda maksimal va minimal suv istehmol
qilish notekislik koeffitsienti.
Bir soatdagi istehmolning notekislik koeffitsienti quyidagi ifodadan
aniqlanadi.
ìàêñ
ìàêñ
ìàêñ
ñîàò
K
.
,
,
ìèí
ìèí
ìèí
ñîàò
K
.
,
Bu yerda:
ìàêñ
- binolarning obodonlik darajasi, sanoat korxonalarining ish rejimi
va boshqa mahalliy sharoitlarni inobatga oluvchi koeffitsient, bu qiymat QM va Q
2.04.02 – 97.
4
,
1
2
,
1
ìàêñ
va
6
,
0
4
,
0
ìèí
oralig’ida qabul qilingan.
ìàêñ
- aholi yashash – joyidagi aholi sonini inobatga oluvchi koeffitsient
va QM va Q 2.04.02 – 97 ning 1.8 chi jadvalidan olinadi va u quyida keltirilgan.
K
o
effi
ts
ie
n
t
Aholi soni, ming kishi
0
,1
g
ac
h
a
0
,1
5
0
,2
0
0
,3
0
0
,5
0
0
,7
5
1
,0
0
1
,5
0
2
,5
0
4
,0
6
,0
1
0
,0
2
0
,0
5
0
,0
1
0
0
,0
3
0
0
,0
1
0
0
0
y
u
k
o
ri
ìàêñ
4
,5
4
,0
3
,5
3
,0
2
,5
2
,2
2
,0
1
,8
1
,6
1
,5
1
,4
1
,3
1
,2
1
,1
5
1
,1
1
,0
5
1
,0
ìèí
0
,0
1
0
,0
1
0
,0
2
0
,0
3
0
,0
5
0
,0
7
0
,1
0
,1
0
,1
0
,2
0
,2
5
0
,4
0
,5
0
,6
0
,7
0
,8
5
1
,0
4 - AMALIY MASHG’ULOT
Sanoat korxonalarida ho’jalik maishiy va sanoat uchun, obodonlashtirish
uchun sarflanadigan suv sarfining miqdori.
Reja:
1. Xo’jalik ichimlik uchun soat va sekundlik maksimal suv sarfini aniqlash
2. Ishlab chiqarish uchun soat va sekundlik maksimal sarfini suv aniqlash
3. Obodonlashtirish uchun soat va sekundlik maksimal suv sarfini aniqlash
1. Xo’jalik ichimlik uchun soat va sekundlik maksimal suv sarfini aniqlash
Xo’jalik - ichimlik suv istehmoli sarfi quyidagi formula orqali aniqlanadi va
u quyidagicha
1000
45
25
2
2
1
1
К
N
К
N
Q
сут
ср
m
3
/sm
bu yerda:
1
N
va
2
N
- sovuq va issiq tsexlarda ishlovchi ishchilar soni, odam
25 va 45 – sovuq va issiq tsexlar uchun suv istehmoli mehyori, l/sm
1
К
va
2
К
- sovuq va issiq tsexlar uchun notekislik koeffitsienti
Korxona ishchilarining dushdan foydalanishda sarflanadigan suv sarfini
quyidagicha aniqlaymiz.
Dush turlari soni smenalarda ishlaydigan ishchilar soniga va korxonada ruy
beradigan jarayonlarning turlariga bog’liq holda, quyidagi formula bilan
aniqlanadi.
ишчи
д
т
N
N
n
dona
bu yerda:
ишчи
N
- bir dona dush turiga to’g’ri keladigan ishchilar soni, odam
д
N
- sovuq va issiq tsexlarda ishlovchilarning dush qabul qilishga extiyoji
bo’lgan ishchilar soni.
Agar dushning muddatini smena tugagandan keyin 45 minut davomida deb
olsak, unda suv sarfi mehyori 375 l/soatni tashqil qiladi va suv sarfi quyidagi
formula bilan aniqlanadi.
60
1000
45
q
n
Q
т
m
3
/soat
Sekundlik suv sarfi quyidagi formula bilan aniqlanadi.
3600
q
n
q
т
l/s
2. Ishlab chiqarish uchun soat va sekundlik maksimal sarfini suv aniqlash
Sanoat korxonalarida texnologik jarayon uchun sarflanadigan suv miqdori
sanoat turiga, qabul qilingan texnologik sharoitga, suv tahminoti tizimining turiga, suv
sifati va boshqalarga bog’liqdir.
Sanoat ehtiyojlari uchun sarflanadigan solishtirma suv miqdori boshqa
mahsulot ishlab chiqarish uchun sarflanadigan solishtirma suv mehyori bo’yicha
aniqlanadi. Bu mehyorlar texnologik hisoblar asosida u yoki bu korxona
mutaxassislarining hisoblariga asoslanib belgilanadi.
Qabul qilingan mehyorlarni sanoat korxonalaridagi ishchilarning ish vaqti
davomida xo’jalik - maishiy ehtiyojlariga sarflanadigan suv miqdoriga qarab
o’zgartirish mumkin. Bunda sanoat korxonalarining turi va ishchilaraing soni
ehtiborga olinadi.
Sanoat korxonasida mahsulot ishlab chiqarish, korxonada band bo’lgan
ishchilarga va dushda safrlanadigan suv sarflarini aniqlaymiz.
Mahsulot ishlab chiqarishga sarflanadigan suv sarfini quyidagi formula
orqali aniqlaymiz.
M
m
Q
ч
и
.
/
m
3
/k-k
bu yerda:
m
- mahsulot ishlab chiqarishda sarflanadigan suv sarfi mehyori, m
3
M
- ishlab chiqariladigan mahsulot.
Mahsulot ishlab chiqarish jarayonida band bo’lgan ishlovchilarning suv
istehmoliga bo’lgan talabini qondirish va ularning sanitar – gigienik holatini
saqlash maqsadida sarflanadigan suv sarfini aniqlaymiz. QMvaQ 2.04.02-96
ko’rsatmasiga binoan «issiq» tsexlarda band bo’lgan ishchilarning xo’jalik -
ichimlik suv istehmoli sarfi smena mobaynida bir ishchiga 45 litr va «sovuq»
tsexlarda ishlovchi ishchilar uchun 25 litr miqdorida belgilanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
