1. 1-topshiriq: «Tizim» tushunchasi keng tarqalgan

1-topshiriq

1.1-topshiriq: «Tizim» tushunchasi keng tarqalgan va juda ko’plab ma’nolarda qo’llaniladi. Axborot tizimlariga nisbatan qo’llanilganda aksariyat hollarda texnik vositalar va dasturlar to’plami nazarda tutiladi. Shularni inobatga olib sizlardan tizimga jadvallar asosida namunadagidek misollar keltirib uning izoxini hisobot shaklda topshiring?

Tizim	Tizim elementlari	Tizimning bosh maqsadi

NAMUNA:

«Tizim» deganda bir vaqtning o’zida ham yagona yaxlit deb qaraladigan har qanday ob’ekt, ham qo’yilgan maqsadlarga erishish manfaatlarida birlashtirilgan turli elementlar majmui tushuniladi.

Ma’lumki, bugungi kunda ko’plab turli xil tizimlar yaratilgan bo’lib, ular o’z tarkibi va bosh maqsadlari bo’yicha bir-biridan farqlanadi. Masalan, quyidagi jadvalda bir necha tizimlarga namunalar keltirilgan.

Tizim	Tizim elementlari	Tizimning bosh maqsadi
Firma	Odamlar,jixozlar,materiallar,binolar va boshqalar	Tovarlar ishlab chiqarish
Kompyuter	Elektron va elektr mexanik elementlar, aloqa liniyalari va boshqalar	Ma’lumotlarga ishlov berish
Telekommuniktsiya tizimi	Kompyuterlar, modemlar, kabellar,tarmoq dasturiy ta’minoti va boshqalar	Axborot uzatish
Axborot tizimi	Kompyuterlar, kompyuter tarmoqlrai, odamlar, axborot va dasturiy ta’minot	Professional axborot ishlab chiqarish

Izoxi:

Firma – buni tizim deb qarasak uning elementlariga firmada ishtirok etadigan odamlar, moddiy texnik baza, jixozlar, firmadagi barcha asbob-uskuna va materiallar, firmaga tegishli bo’lganbinolar kiradi. Bu yerda firmaning bosh maqsadi tovarlar ishlab chiqarish.

Kompyuter – bu tizim bo’lsa, uni tashkil etuvchi tizim bo’lishi uchun va tizimda ishtitok etadigan asosiy elementlari elektron va elektr mexanik elementlar, kompyuter barcha qurulmalari, kommunikatsiya qurilmalari va aloqa liniyalari tizim elementini tashkil etsa bosh maqsadi esa ma’lumotlarga ishlov berish.

Telekommuniktsiya tizimi – bu tizim bo’lsa, uni tashkil etuvchi tizim bo’lishi uchun va tizimda ishtitok etadigan asosiy elementlari kompyuterlar, modemlar, kabellar, tarmoq dasturiy ta’minoti va boshqalar tizim elementini tashkil etsa, bosh maqsadi esa ma’lumotlarni (axborotlar) ni uzatish bu tizimning bosh maqsadi hisoblanadi.

Axborot tizimi - buni tizim deb qarasak, uni tashkil etuvchi tizim bo’lishi uchun va tizimda ishtitok etadigan asosiy elementlari kompyuterlar, kompyuter tarmoqlari, odamlar, axborot va dasturiy ta’minotlar tizim elementini tashkil etsa, bosh maqsadi esa professional axborot ishlab chiqarish bu tizimning bosh maqsadi hisoblanadi.


1.2 - topshiriq. “Sun’iy tizim” va “Ta’biy tizim”larga misollar tuzing.